Tadjikistan
TADJIKISTAN HOOGTEPUNT VAN ONZE REIS IN CENTRAAL AZIE – 2016
PREPARATION
Planning
When I was travelling last year in South America I met an Argentina lady with whom I travelled shortly in Ecuador. Later on we mailed and skyped and I invited her to Belgium. I asked her what she wanted to see during her holidays. I proposed to travel together to Central Asia and she agreed.
Visum
To me as a Belgian citizen it is easy to get visa from all this countries but a bit of time consuming. But to her it is difficult. To help her was a challenge to me. It is a rule to apply for a visa in the country you live in and as all nations worldwide have an embassy in Brussels I have to apply with each embassy for my visa before setting off. As Sandra lives in Argentina and there are no embassies involved in Buenos Aires, she has to get a Letter of Invitation (LOI) for Tadjikistan before starting travelling . With this LOI she can get a visa on arrival at the airport (VOA), but only at the airport, not at land borders. In General hotels but mainly travel agencies can arrange LOI against payment. But in addition this hotels want you to stay in their expensive hotels. The more expensive travel agents or tour operators want you to buy a program. Watch out is the message and this takes some time. As we both do not need a visa for Kazakhstan, we decided to fly first to Almaty and apply for the visa of Sandra at the embassy of Uzbekistan and Tadjikistan in Kazakhstan. One travel agency which is very efficient is
www.advantour.com in Almaty. They also have an excellent travel information site.
Tajikistan :
As a Belgian I need a visa for Tajikistan, hence have to apply at the Tajik embassy in Brussels. I filled a downloaded visa application form and an “apply for GBAO permit” which I wrote myself. I had to show proof of payment of 70 € at their bank account. All went well and after a week I could collect my visa.
Argentina nationals need a visa too and can download the e-visa application form www.evisa.tj , fill it and pay 70 € at their account, no LOI. After a week or so the e-visa was ready. At the border she will get a stamp in. This e-visa is very recently (01/06/2016) launched.
EMBASSY OF TADJIKISTAN
Generaal Jacqueslaan 16
1050 BRUSSEL
AMBASSADOR Erkinkhon RAHMATULLOZODA
+32 2 640 69 33
+32 2 649 01 95
info@tajemb.be or consulat@tajemb.be
Embassies in Tadjikistan :
Embassy of Kazakhstan 31/1 Huseinzoda Str., Dushanbe Tel.: 221-11-08, 221-89-40 Fax: 221-89-40, 221-01-08 Web-site: http://www.kazakhembassy.tj/ E-mail: dushanbe@mfa.kz |
|
Embassy of Kyrgyzstan 56/a Said Nosir str., Dushanbe Tel.: 224-26-11 Fax: 224-26-11 Web-site: http://www.kgembassy.tj/ E-mail: kyremb@tajnet.com |
Embassy of Uzbekistan
30 Sanoi Str., Dushanbe
Consular section
15 L.Sherali Str., Dushanbe
Tel./Fax: 224-75-39, 224-99-03
Flight
Some airlines who depart from Brussels to Central Asia :
www.joker.be : cheap airticket broker
www.thy.com : Turkish airlines through Istanbul
www.aeroflot.com : Russian airline through Moscow
We decided to fly with Turkish Airlines as they fly as well to Tashkent as to Almaty. I paid 930 € per person which I find is a lot as a return flight to Bishkek cost about 450 € and the place of arrival and departure are not far from each other. But it was a last minute booking. I pay with my Gold Card from Argenta while I can safe cancellation insurance of 51 €
Intended routing
Day 1 – 25/07/16
Flight Brussels to Almaty, Kazakhstan. Book a room for first night with booking.com at Novotel, Diegem ?
Day 2 – 26/07/16
Applying for visa of Kyrgyzstan. In the afternoon visiting Panvilof Park and Green Market.
Day 3 – 27/07/16
Applying for a visa of Uzbekistan. In the afternoon visit to Central State Museum and TSUM central department store.
Day 4 – 28/07/16
Applying for a visa for Tajikistan. Kok-Tobe cable car.
Day 11 – 04/08/2016
Book an organised jeep arrangement in Osh through the Wakhan Valley along the Afghan border to Langar and Khorog with www.pamirguides.com ? Home stay in Sary Tash.
Day 12 – 05/08/2016
With shared taxi in the morning to the border of Tajikistan in 3 hours, 70 km (45 km?), Bordobo Checkpoint. From Bordobo Tajik border post it’s 210 km to Murgab, 6-7 hours
Maybe with a jeep of Pamirguides from Sary Tash to Karakol Lake, yurt stay. Many photo stops and walk around the lake. Sary Tash to Bordobo is 45 km, one hour. Border crossing Kyrgyzstan is about one hour. From the border to Karakol Lake is about 3-4 hours, 70 km.
Good Zarina Café in Karakol, Lenin/Toktugul Streets
Yurt stay at Karakol Lake or home stay in Murgab ?
Day 13 – 06/08/2016
Drive from Karakol Lake to Murgab is about 135 km and takes 6-7 hours.
Day 14 – 07/08/2016
With a jeep of Pamirguides from Murgab to Jarty-Gumbaz, 180 km, 7-8 uur.
Stay overnight in Keng Shiber in a yurt. But : NEED A SPECIAL PERMIT for ZORKUL, can get it somewhere in Khorog, where ???
Day 15 – 08/08/2016
Trip to Zorkul Lake, Khargush Pass and Khargush to Langar. How much km ? time ?
Some mighty high peaks 6.000 + on the road, Afghanistan at the other side of the river.
Day 16 – 09/08/2016
From Langar to Iskhahim and visit the Afghan market on Saturday. 130 km, 4 hours
Day 17 – 09/08/2016
Ishkhashim to Khorog is 104 km by good road along the Afghan border river Pyanj. Visit extra the Shokh Dara Valley nearby.
Day 18 – 10/08/2016
Trip from Khorog to Dushanbe is 525 km and takes between 10 – 18 hours. Maybe stay overnight in Kala-i-Khum.
Day 19 – 11/08/2016
Khala-i-Khum to Dushanbe.
Day 20 – 12/08/2016
Extra day in Dushanbe
Day 21 – 13/08/2016
Cross border with Uzbekistan in Denau. Taking the bus to Bukhara. Bus Denau to Samarkand is 5 hours.
Money matters
It is essential to have sufficient cash in USD or EUR in small denominations. In the cities change money or cash up at the ATM is no problem but in small villages we need cash in local currency or in case of emergency USD to pay our accommodation. Besides people like or prefer $ or € too. In August 2016 1 € was 70 som.
I always have different bank cards from different banks ( Maestro, Mastercard and Visa) so that I always can cash money. Visa is the best card to withdraw money from an ATM. Accommodation cost about 10-15 €/pp/night; food and drinks and transport are all cheap.
Information
Central Asia general information
www.caravanistan.com : very good information site about Central Asia
www.seat61.com : outstanding international train schedule site
Travelreports of www.wegwijzer.be : TAD1 (2015), GOS220 (2010), GOS244 ( 171 pages about Tadjikistan) , GOS241 ( 2012, 41 pages)
Tajikistan
www.pamirecotourism.com : tour operator
www.pamirs.org/travel : local travel agent
www.pecta.tj : can book home stays
NO GBAO-permit at the airport !
TRAVEL REPORT
Vrijdag 29/07/2016
We hadden een lift gekregen van uit Kazerman en de mannen konden voor ons bellen naar Osh Guesthouse om te zeggen dat we er aan kwamen en vooral om Kirsty en Mark te verwittigen dat we morgen dan toch konden vertrekken. Zij hadden de zevendaagse toer geregeld. We werden door de manager opgepikt en naar het hotel gebracht. Nadat we ons deel voor de jeeprit hadden betaald konden we eindelijk na middernacht slapen. Misschien ook eens informeren in Osh bij Budget Asia Tour voor een prijsopgave van deze tour : budgetasiatour@gmail.com Vandaag is er een Manas Cultural Tourism Festival in Song Kol dat wij helaas niet kunnen beleven wegens tijdsgebrek : contact CBT in Kochkor 996 777 26 55 59 cbtinfokochkor@gmail.com
Overnachten
Osh Guesthouse, Masaliev Street 8-52, Osh, tel. 996 3222 30629, oshguesthouse@gmail.com . Het staat hoog gewaardeerd bij Lonely Planet maar het is volkomen waardeloos. Wij moesten door een muffige slaapzaal lopen om in onze kleine kamer, binnen te kunnen, geen slot op de deur.
Er was helemaal geen warm water in de gemeenschappelijke badkamer, zelfs GEEN water ’s morgens. Veel vieze reizigers maken een zootje van de gemeenschappelijke keuken. In de koelkast mag geen varkensvlees want het zijn strikte moslims, geen respect voor andere culturen die wel varkensvlees eten. Ze vroegen 19 $ voor onze kamer maar gezien die geenszins voldeed stopte ik de baardman 15 $ in zijn handen met mijn klachten. Het enige voordeel is dat men hier op een bord boodschappen vind van andere reizigers die kompanen zoeken voor een jeeptocht van Osh naar voorbeeld Khorog in Tadzjikistan over de Pamir Highway. Het “groot” ontbijt bestond in een bord smakeloze noedels. TE MIJDEN !!!
Onze reisgenoten sliepen in Nice Guesthouse die 18 $ vroegen inclusief ontbijt voor een dubbelkamer, heel proper, ruime kamer en waren er zeer tevreden over.
Zaterdag 30/07/2016
Vandaag ontmoeten wij onze Engelse reisgenoten voor een week, Kirsty en Mark. Onze vriendelijke chauffeur Gena spreekt geen enkel woord Engels; ik heb 25 jaar geleden Russisch geleerd en moet dat dan maar eens terug boven halen, wat behoorlijk lukt. Zij hadden vernomen dat er in Tadzjikistan geen water te koop zou zijn en kopen een behoorlijke hoeveelheid.….
Na een half uurtje rijden over de prachtige Kyzyl Art Pass 4.280 meter kwamen we aan bij het grenskantoor van Kyrgyzstan in Bor Dobo. Gena, onze chauffeur ging met onze paspoorten in de vier kantoortjes terwijl wij in de jeep bleven zitten. In het laatste kantoor kregen we onze stempel uit; het duurde alles samen een half uurtje. Daarna reden we een hele tijd door niemandsland, eigenlijk nog Kyrgyzstan en kruisten er enkele eenzame fietsers. Dan ergens na 28 km stond een monument dat er ons op wees dat we Tadzjikistan binnen reden. Onze chauffeur ging hier terug met onze paspoorten de kantoortjes binnen. Sandra had enkel het uitgeprinte e-visa application formulier in de hand, ik had een visum gehaald in Brussel en Mark en Kirsty hadden een echt e-visa formulier in de hand en dat zag er gans anders uit. Nadat ik in mijn beste Russisch had uitgelegd dat het visa van Sandra is betaald kreeg ze haar stempel. Verder werd bij de douane terug ons visum in een register ingeschreven. Sandra toonde telkens haar e-visa aanvraag en we maakten hen telkens wijs dat het nummer van de aanvraag het visum nummer is en dat lukte zo telkens opnieuw. Sandra heeft waarschijnlijk haar echt e-visa in haar junkmail ontvangen en het gewist. Gelukkig kon ik met de glimlach en in mijn beste Russisch het telkens opnieuw uitleggen. Zij is tenslotte zonder geldig document door gans Tadzjikistan gereisd. Iets verderop stond een monument dat de rayon Murgob aangaf. We zijn dan door een majestueus landschap naar beneden gereden over een gravelweg langs de Chinese grens die soms maar op vijf meter afstand van ons lag, althans de prikkeldraad afsluiting. We reden zo een hele tijd rakelings langs de Chinese grens door een eenzaam landschap, geen bewoners. Om 17.30 uur kwamen we aan in het eerste stadje, Karakol, 63 km van de grens. Mark en Kirsty bleven in het eerste het beste verblijf maar het beviel mij niet omdat we op de grond moesten slapen en mijn rug dat niet zo goed verwerkt. Onze chauffeur ging mee naar een beter verblijf verderop.
Overnachten
We verbleven in de homestay van Erkin Tildahan, tel. 992 550 858862 (laatste cijfer 2 of 9) Hij vroeg 15 $/pp maar ik bood af naar 25 $ voor ons twee, avondeten en ontbijt inbegrepen. De eigenaar is vriendelijk en we hebben goed geslapen in een bed. Geen supermaaltijden maar voldoende. Ik geef hun 4/5 Hij is douches aan het installeren die weldra af zullen zijn.
Dinsdag 02/08/2016
Voor we vertrekken rijden we voor een fotostop eerst naar het Kara Kol meer dat het hoogste bergmeer is in Tadzjikistan. Daarna stoppen we in het rommelig dorpscentrum met een mooi klein Chinees moskeetje. Daarna om negen uur zijn we vertrokken naar Murgob langs een lange rechte eenzame weg door een onbewoond gebied. Soms kruisten we een eenzame fietser die zich een weg baande over de stoffige hobbelige grintweg. Twintig km voor de top van de Ak-Baital rijden we een tijdje langs een riviertje met dezelfde naam en langs de Chinese grens afrastertering met hoge prikkeldraad. Onderweg ontmoeten we bij een uitzichtpunt een wagen met Duitse toeristen die naar Kyrgyzstan rijden en ik kan hun overtollige TJS overnemen aan een koers van 7,9 TJS voor één USD. En dan stoppen we bij een oude Russische kazerne uit de negentiende eeuw. We nemen enkele foto’s van de verlaten kazerne die in ruïnes ligt en lopen door de voormalige kamers van de troepen. Een half uurtje later wurmen we ons langs enge bochtige wegen en langs afgronden naar de top van de Ak-Baital, 4.655 m., waar we een tijdje met een Duitse eenzame fietser spreken terwijl we het prachtig hoogland aanschouwen. We dalen af langs het rustig Ak-Baital riviertje in een groen dal naar Murgob. Vier uren na ons vertrek uit Karakol kwamen we aan in Murgob. We lunchen in het Pamir Hotel. We bezoeken Surhab’s Guesthouse die ons goed leek in Lonely Planet maar ze hebben enkel een slaapzaal aan 12 $ ter beschikking en we gaan terug naar Pamir Hotel : 14 $/pp in een tweepersoonskamer met gemeenschappelijke badkamer en ontbijt, geen avondmaal. Daarna hebben we drie banken bezocht. De eerste was druk, 1 $ = 7,86 TJS, bij de tweede bank was het 7,51 en de derde bank was enkel toegankelijke voor Tadzjieken. Dan wou ik stoppen bij het Yak House die dienst doet als toeristenkantoor; ik kreeg er een mooie landkaart van Tadjikistan. Mark, onze medereiziger, riep mij woedend na “fuck … “ We hadden volgens hem reeds teveel tijd verspeeld en hij wou heel vlug naar de Pshart vallei die dicht bij Murgob ligt. Het is een stenige vallei waar absoluut niets te zien is en die na een half uurtje dood loopt op een jailoo. De sfeer was zwaar verpest en ik vroeg mij af hoe het de volgende vijf dagen verder moest want hij had niet het verstand om zich te excuseren en er werd niet meer met elkaar gepraat. Wij gingen bij het beekje in de weide zitten en Gena, onze chauffeur, gaf ons een dekentje om op te zitten; het was hier rustig en stil bij het kabbelend beekje. Op de bergflank was een oude man paardenstront in een zak aan het verzamelen. Ze maken er platte taarten van en leggen die dan te drogen om dan in de winter te verstoken. Zo ligt er op het erf van het boerderijtje reeds een hele voorraad. Het ander stel maakt een wandeling terwijl wij bij het beekje zitten. Gena maakt van de gelegenheid gebruik om zijn jeep te wassen. We hadden nog steeds TJS (somoni) nodig en gelukkig konden ze in het hotel 100 $ omwisselen aan een koers van 7,8 voor een dollar. Geld uit de ATM halen lijkt niet mogelijk in Murgob, dus voldoende $ meenemen !!!. Sandra en ik hadden dan nog eens elk 200 $ in de pot gestopt en we zouden verder wel met $ betalen en onze TJS gebruiken voor kleine aankopen. We hebben in het hotel onze was laten doen. Aan de receptie een typisch Kyrgyz hoedje gekocht. Avondmaal in het hotel genomen en de vrede hersteld. Ik betaal de rekening in $, dat kan overal. Van Morgab naar Khorog rijden veel trucks en misschien kan men er wel een lift krijgen. Er is zelfs een heuse truck parking in Morgob.
Ik ontmoet mijnheer Turdukulov met een stevige jeep en hij geeft mij zijn adreskaartje in geval ik een tocht door het GBAO gebied wil organiseren. Zijn adres is : www.PamirORAT.com en email is janpamtour@gmail.com
www.pecta.tj die in Khorog zit organiseert ook tours, trekking, verblijf enz. in het GBO gebied.
Overnachten
Pamir Hotel in Murgob : 14 $/pp in dubbelkamer inclusief ontbijt. Gemeenschappelijke badkamer. Ruime kamer.
www.pamirhotel.com pamirhotel@mail.ru tel. 992 900 505 863
Woensdag 03/08/2016
Vandaag starten we al vroeg want er staat veel op het programma. We begeven ons naar een containershop want Kirsty wil een lokale simkaart maar dat duurt wel een tijdje. Ik blijf er rustig bij en verwijt mijn medepassagiers niet. Wij kunnen geen simkaart installeren. Bij de bazaar stonden wel twintig jeeps die vervoer aanboden naar Khorog want er is geen openbaar vervoer erheen. Al vrij vlug nemen we een zijweg naar de Maydan Vallei die evenwijdig loopt met de Pshart vallei maar veel mooier en groener is en dat levert mooie foto’s op, vooral bij een lokaal boerderijtje met stapels koeienmest op het erf. Er staan mooie bloemen in de vallei. We stoppen op een weide aan de oever van de Murgob rivier en genieten van de prachtige omgeving. Op onze terugweg stoppen we ergens bij enkele oude moslimgraven. Terug in Murgob worden we naar het kantoortje van de Tajik National Park in GBAO gevoerd – tnpgbao@mail.ru en voor de permit betalen we 25 TJS. De weg naar Alichur is onbewoond, lang en loopt tamelijk vlak op een hoogplateau. Net voor Alichur staat een eenzaam wegrestaurant waar we lunchen. Met Mark neem ik foto’s van verscheidene TJ en CN vrachtwagens die toeterend voorbijrijden. Iets verderop genieten wij vanaf een mooi panoramapunt van een prachtig zicht op de zoutmeren van de overweldigende Alichar vlakte. Het is hier schitterend, prachtige foto’s. Een Chinese trucker stopt even voor een babbel, hij rijdt verder naar Dushanbe. Een Franse motorrijder stopt eveneens om van al dat moois te genieten. Een Duitse dame loopt naast haar fiets te hinken; ze is gevallen en heeft kneuswonden. We bieden haar een lift aan maar ze weigert koppig. We ontmoeten regelmatig fietsers op dit traject. Verderop nemen we de afslag, 16 km naar Bulunkul over een stoffige grindweg. We checken in bij Shurob homestay en krijgen meteen thee aangeboden. Na een korte rust maken we een tocht van tien km naar het nabijgelegen Yashi Kul, Groen Meer. Het is een lang uitgestrekt prachtig bergmeer. We stoppen aan de hot spring en rijden dan terug. Op onze terugweg beslissen we om twee dikke Amerikaanse wandelaars een lift te geven. We zitten krampachtig in de jeep en ze spreken voortdurend met onze Engelstalige medereizigers. Ik zal voortaan geen lifters meer meenemen.
Overnachten
We checken in bij Shorob homestay in Bulunkul. Als we er aankomen staan er nog enkele jeeps met hun passagiers en enkele fietsers. We betalen 15 $/pp, avondmaal en ontbijt inbegrepen. We kregen een mooi aangeklede kamer met veel dunne matrasjes op elkaar gestapeld als bed wegens mijn rugproblemen. Waarschijnlijk is het hun beste kamer naast hun zitkamer.
Donderdag 04/08/2016
Om acht uur opgestaan en een half uurtje later zaten we met alle andere reizigers te ontbijten. Pas om 9.20 uur zijn we weggereden richting Langar. Bij het Bulunkul meer maken we enkele foto’s van een vissersbootje en de omgeving maar de vele muggen noodzaken ons vlug te vertrekken. Terug op de hoofdweg nemen we al vlug de weg door de prachtige Wakhan vallei richting Khargush. Hier manifesteert zich een droog landschap, bijna een woestijn. We stoppen bij Tuz Kul en ontmoeten er even verder een als uit het niets verschenen arme herdersfamilie; onze chauffeur geeft hen fruit en sigaretten. Hier geen huizen of zomerweiden, niets. Verderop rijden we over de 4.344 meter hoge Khargush Pass, een stenige hoogte met zicht op de Koh-i-Pamir in Afghanistan in het hoge Hindu Kush gebergte. Als we in Khargush bij de grens met Afghanistan en aan de Penj rivier aankomen stellen we vast dat hier enkel een wit hok staat met enkele Tadjiekse militairen die ons paspoort controleren en registreren. We verlaten hier blijkbaar het GBAO gebied. Hier is verder niets te zien van een dorp of zo, geen enkel huis in de wijde omgeving. We zitten nu in de overweldigende Wakhan vallei met de hoge Hindu Kush bergen en Afghanistan op honderd meter aan de andere kant van de grensrivier Penj. Soms rijden we wat hoger boven een diepe ravijn en stoppen we voor een prachtige foto van de steeds boeiende Penj rivier en een mooi berglandschap op Afghanistan waar geen dorpen schijnen te liggen; we zien enkel een vee pad en geen auto’s. Soms rijden wij vlak naast de nauwe rivier op een boogscheut van Afghanistan op de andere oever. De stoffige nauwe grindweg slingert omhoog en omlaag. Plots loopt er een eenzame Bactrian kameel langs de rivier zichtbaar te genieten. Het landschap is wild en majestueus, en onbeschrijflijk mooi. Afghanistan ligt links van ons en moet wel een prachtig bergland zijn langs de Pamir Highway. Regelmatig mondt er een zijviertje uit de bergen uit op de Penj rivier waardoor die steeds breder wordt. We komen aan in Langar en het eerste homestay bevalt ons niet, eten is niet goed en ze vragen 18 $/pp en het uitzicht stelt niets voor.
Overnachten
Onze tweede keus valt op Nigina dat ik ten zeerste kan aanbevelen. Ze zijn hier heel vriendelijk en behulpzaam. We betalen 15 $/pp avondmaal en ontbijt inbegrepen en een heerlijk warm bad is in een hok op het erf. Het is bovendien een typisch oud Pamir huis, een soort museum op zich. Tel. 93 848 3720 Het is goed gesitueerd in een dorp omgeven van groene velden met paadjes ertussen die uitnodigen om er tussen te wandelen.
Vrijdag 05/08/2016
Voor ons ontbijt bij Nigina hebben we een wandeling gemaakt in de omgeving langs voetpaden tussen de velden en tussen de typische Pamir huizen en erfjes. Hier zou ik wel langer willen blijven. Na het lekker ontbijt neem ik wat foto’s van het eeuwenoud Pamir interieur en neem afscheid van onze vriendelijke gastvrouw Nigina. Intussen is iedereen op het nabijgelegen veld aan het oogsten. We zijn door Zong gereden en hebben na veel navraag het fort niet gevonden zoals vermeld in LP. Wel stopten we in Yamg bij een graf van … versierd met horens van Marco Polo schapen. In Vrang klommen mijn reisgenoten steil omhoog op zoek naar de Boeddhistische stoepa maar achteraf vertelden ze me dat het teleurstellend was en een grote inspanning. Ik was wijselijk beneden gebleven en genoot van een mooi uitzicht op de Penj rivier. Een man die mij zag zitten nodigde mij uit op thee en eten. Bij Yamchun waar een zijrivier uit Afghanistan uitmondt in de Penj stopten we bij een bord dat “Fort Doumboub” aanduidde maar het was wat te ver wandelen volgens mijn reisgenoten die moe waren van de klim. De Bibi Fatima Spring stelde niets bijzonders voor en het was er druk met eigen toeristen. Er stond een flink hotel met terras en een kitscherig pretpark erbij. Daarna stopten we bij het Yamchun fort, een ruïne compleet met muren en wachttorens op een hoog punt strategisch uitkijkend op het dal van de Penj en de eventueel invallende Afghanen. In de omgeving van Darshai is het heel mooi. Verderop gingen we het fort van Khaaka bekijken, hoog boven de rivier met spectaculaire zichten op Afghanistan: we zagen nu de Afghanen lopen in hun dorpen die steeds talrijker werden in een steeds groenere omgeving. Dit is Wakhan op zijn best. We zagen mensen lopen op ezelpaadjes, geen auto’s; Afghanistan lijkt hier heel vredig. Toen we aankwamen in Ishkashim stopten we bij een winkel die zowaar koud bier had, wat heerlijk na dagenlang in het stof gezeten te hebben. In Namdguti stond nog een fort wat we kort hebben bezocht. Een tweeling, broer en zus van zeven jaar poseerden fier voor ons. Zon en mooie zichten in de omgeving.
Overnachten
Hanis Guesthouse in Ishkhashim, 15 $/pp voor een dubbelkamer inclusief avondmaal en ontbijt, tel. 992 935 82 58 20. Er zat een groep Hollanders van Batuta Reizen of www.horizonkg.com en een Duitse motorrijder die reeds zes jaar onderweg was op wereldreis. Het avondmaal was goed. Elektriciteit van 21 tot 06 uur. Een bed vol vlooien was er gratis bij.
Zaterdag 06/08/2016
Om 9.30 uur vertrokken bij Hanis. De Nederlandse groep was al weg en de Duitser had geen haast. Na nog geen twintig minuten krijgen we panne; Gena is een goed vakman en hij kan het euvel herstellen. Intussen rijdt onze Duitse vriend ons voorbij. Na een half uur kunnen we terug verder rijden. Aan de andere kant van de oever wordt het landschap steeds groener en regelmatig bemerken we de zo typische Pamir dorpjes met huizen met platte daken. Afghanistan was soms maar honderd meter verwijderd en we zien goed de Afghanen lopen op de andere oever. Regelmatig lopen er Tadzjiekse militairen langs de weg om de grens te bewaken. Een man loopt met een geit op zijn schouders en in Malvodj is het landschap zo mooi en wanen we ons aan de overkant zo goed en dicht zit het Afghaanse landschap nu verweven met Tadzjikistan. In Anderop nemen we de afslag naar Garm Chasma. Het is een hot spring , een zoutrots zoals in Goreme, Turkije. Er is een spa, een sjiek hotel en enkele verblijven. Voor het administratiegebouw ligt een afgedankte radiator als vloermat. Er loopt een snelstromend riviertje door het dorp, geen bron. Nadat we terug op de hoofdweg zijn aangekomen en in het district/provincie Khorog zijn beland passeren we nog maar eens bij een paspoortcontrole. Kunnen we bij ons voorstellen dat we bij iedere provinciegrens ons paspoort moeten voorleggen en dat we geregistreerd worden in een groot boek? Het zou in ieder geval veel criminelen en verboden goederen opleveren. Reeds kort na de middag komen we aan in Khorog. We nemen afscheid van onze medereizigers en van onze goede chauffeur Gena die een verdiende fooi krijgt waarmee hij blijkbaar tevreden was. We nemen een lange rust en ’s avonds lopen we naar een Indisch restaurant waar we bij toeval onze Engelse reisgenoten ontmoetten toen we er net zaten.
Overnachten
In www.pamirlodge.com We betaalden voor de kamer 9 $/pp voor een dubbelkamer, gemeenschappelijke badkamer met warm water. Ontbijt kost 3 $ extra, er is geen avondmaal maar er is wel een gemeenschappelijke keuken. En er is wifi van 18 – 21 uur en de ganse dag elektriciteit. Voor de kamers is er een verhoog waarop tientallen personen in een slaapzak overnachten; als die het stil houden is er niets aan de hand. Het is een goede plaats om andere reizigers te ontmoeten. Mark en Kirsty vonden een ander guesthouse maar zonder wifi. Er overnachten hier veel jonge budgetreizigers. Spijtig dat er tenten staan boven de slaapkamers onder een afdak; soms is het daar niet steeds stil.
Zondag 07/08/2016
Na het ontbijt en een warme douche bracht de eigenaar van het Pamir Lodge ons naar het busstation in Khorog waar we een Tadzjiek en een Israëlisch koppel ontmoetten waarmee we een taxi konden delen naar Rushon, ieder 36 TJS te betalen. We ontmoetten toevallig Gena, onze chauffeur op de markt. In Rushon kwamen we er na een hele tijd achter dat er op zondag geen busjes rijden en een taxi delen met ons twee was heel duur; die taxichauffeurs maken misbruik van de situatie. We besloten dan maar een deel terug te rijden naar het kruispunt van de grote weg naar de Bartang vallei waar eerder onze Israëlische vrienden waren uitgestapt. Twee vrienden brachten ons met hun auto naar die plaats. De Joden wilden verder naar Geisev Vallei en 30 TJS was hen teveel. Voor 20 TJS of 2,50 € wilden de jongens ons naar Emts brengen. Wij wisten niet waar we konden overnachten maar die jongens vroegen het aan de dorpelingen en al vlug werden we afgezet bij een vriendelijke familie. Na de ontvangst verbleven we lang op het buitenbed, een verhoog onder een afdak met veel tapijten om er te rusten want het was heel warm. Daarna het dorp verkend en in een winkeltje een frisdrank gevonden dat we op het buitenbed mochten opdrinken. We kregen nog gratis een schotel heerlijke kersen uit de boom boven ons, brood en thee. Dan hebben we door een wirwar van wegeltjes gelopen tussen de huizen. Soms kregen we thee aangeboden of liepen kinderen ons na om met hun beste Engels te vragen “What’s your name” maar verder ging het gesprek nooit wegens einde kennis. We liepen tot aan de rivier aan de rand van het dorp waar kinderen aan het zwemmen waren. Na 18 uur koelt het vlug af en wordt het koud. We vonden mits veel navraag een biertje bij een geheim café; de dochter sprak goed Engels. We namen het avondmaal bij de gastfamilie en daarna gingen we naar een concert in het dorpszaaltje. Maar zoals beschreven in LP is dit dorp bekend om zijn muziek maar daar merkten we niets van. Het was een lokale disco met veel schreeuwende kinderen. Het dorp is omgeven met hoge rotsen die oranje kleuren bij zonsondergang, spectaculair. Overal liggen moerbeien te drogen; er is veel fruit in het dorp.
Overnachten
We werden gedropt bij de familie Fauzoello of Faizoelloev, tel. 900 50 40 79 in het dorp Emts. Het is hier heel relax en we kregen direct thee en te eten. Heel goed verzorgd, lekker eten in een typisch oud Pamir huis. We hebben op een verhoog geslapen op een stapel tapijtjes die ons een heerlijk gevoel gaven. Het eten is goed en voldoende. Er is geen douche en het toilet is een hok in de tuin met een gat in de vloer. Het is een heel vriendelijke familie. Ik kan u dat verblijf van harte aanraden.
Maandag 08/08/2016
Na het ontbijt namen we afscheid van de familie. Alle voorbijrijdende busjes die verder in het dal vertrokken waren zaten vol. Onze gastheer ging mee naar een garage en de garagist had nog een oud busje onder het stof staan waarmee hij ons naar het busstation van Rushan voerde in een half uurtje. In het busstation stonden wel twintig kleine Chinese busjes maar geen enkel reed ver weg. Taxichauffeurs die misbruik maken van de situatie vroegen 250 TJS naar Kala-i-Khum. Een chauffeur vroeg 100 TJS/pp. We hebben urenlang gewacht, autostop gedaan maar niets mocht baten. Iedere 4X4 zat vol en er was veel verkeer in het dorp. We moesten misschien vroeger komen om een bus te halen ? Gelukkig kostte een koffie bij een mevrouwtje slechts één TJS of 0,13 € Eindelijk na drie uren wachten konden we in een busje stappen en we hebben nog lang in Rushon rondgereden op zoek naar nog meer medereizigers. Uiteindelijk tegen 14 uur vertrokken we echt als sardines op elkaar gepakt. Na enkele uren rijden stoppen we bij een wegrestaurant waar enkele Chinese trucks stonden geparkeerd. Er was ook een groep Italiaanse toeristen. Na een rit van zes uren kwamen we tegen 20.00 uur aan in Kala-i-Khum. In een supermarkt hadden ze ijskoud bier, wat een verademing na de lange tocht.
Overnachten
We belandden in Hotel 5 naast de brug bij Bakhrom Sangkaluf. Ernaast logeerde een groep in een ander homestay. We betaalden 26 $ voor een dubbelkamer, avondmaal en ontbijt inbegrepen. Het terras naast de snelstromende rivier was erg gezellig. Voor een biertje moesten we wel naar de supermarkt maar dat is vlakbij. We maakten kennis met een Duits koppel en een Koreaanse motorrijder. Het is hier aangenaam zitten. Het was warm vandaag en een heerlijke douche was welkom. Er is één douche en wc voor allen. Klein kamertje. De eigenaar vond ik niet echt vriendelijk.
Dinsdag 09/08/2016
In Kala-i-Khum kon ik geld uit een ATM halen naast de supermarkt. Bakhrom, de hoteleigenaar, zei mij dat er geen busjes naar Dushanbe, de hoofdstad, reden en de taxichauffeurs natuurlijk ook. Misschien krijgt de hoteleigenaar een commissie van de taxichauffeur? Een taxi voerde ons een km verder waar we op nog twee passagiers, Tadzjieken wachtten. Het ziet er naar uit dat we terug lang moeten wachten en dat we ons busje gaan missen. Uiteindelijk stapt nog een Afghaan mee in de taxi en kunnen we om 10.15 uur vertrekken. Nu zijn er twee mogelijkheden om vanuit Kala-i-Khum naar Dushanbe te rijden : de korte weg van 285 km via Tavildara en Roghun maar die weg is bergachtig en in zeer slechte staat. Ofwel rijden we langs de lange weg via Kulob en Norak, 371 km en die weg is deels geasfalteerd en deels wordt er nu ijverig aan gewerkt. We hebben geluk want we starten met een vlugge en makkelijke personenwagen in goede staat. De weg is aanvankelijk slecht tot in Golev zo’n 20-30 km weg uit Kala-i-Khum. Daarna rijden we op de gloednieuwe asfaltweg tot Shuroobod en vervolgens tot Kulob zijn er zware wegenwerken door de Chinezen met veel hindernissen en zware machines en trucks. In Shuroobod rijden we het binnenland in richting Kulob en dan verdwijnt de Penj rivier die we reeds dagenlang volgden. Meteen verdwijnen de hoge bergen en wordt het vlakker met lage heuvels en korenvelden. Op de geasfalteerde weg wordt vlug gereden en in een bocht zien we een truck die is gekanteld. In Kulob hebben we een lunchpauze en wordt de wagen gewassen met passagiers er in. Bij het uitgestrekte Norak Reservoir is het prachtig en vergeten we even het monotone landschap. Hier zien we moderne vangrails, een luxe in het land. Een van de Tadjieken, een zeurpiet en uiterst pro-Russisch, vertelt ons dat hij maar 180 $ pensioen per maand krijgt en dat dit onvoldoende is en dat het land onder het communisme beter af was met o.a. gratis ziekenzorg. Ik moet opletten wat ik zeg; misschien is het een spion of geheim politieman. Na een tocht van zeven uren met een vlugge taxi komen we om 17.30 uur aan in Dushanbe. De chauffeur zei ons dat hij moe was en stopte ergens bij een taxiplaats. Hij wou ons wel op onze bestemming brengen, een paar blokken verder, voor 50 TJS extra maar dat wezen we af. We betaalden hem de afgesproken 300 TJS ( 38 € ) en stapten uit.
Overnachten
We hebben ingecheckt in Hotel Farhang omdat dit volgens LP goed was. We betaalden 70 TJS/pp in een dubbelkamer, geen avondmaal of ontbijt. De Gulistan laan is dicht bij en er zijn voldoende winkels en restaurants. We hebben iets gedronken om de hoek bij Burger omdat ze wifi hadden. Dan zijn we ondergronds de drukke straat overgestoken en in restaurant Gulistan iets gegeten met een lekker koud biertje.
Woensdag 10/08/2016
We ontbijten ergens op straat en lopen dan een paar honderd meter naar een bushalte voorbij de Ayni opera & Ballet Theatre en langs een rondpunt bij Negmat Karielev waar we op een busje stappen naar de Asian Express Terminal van waar we voor 7 TJS op een luxe bus zitten tot Denau. Een horde gretige taxichauffeurs vragen ons 30-40 TJS naar de grens met Oezbekistan. Maar de buschauffeur gaat netjes met ons mee om ons aan fatsoenlijk vervoer te helpen en hij bood ons zelfs een drankje aan. Aan de zijde van Tadzjikistan ging het vrij vlot; controle, douane, immigratie in amper een half uurtje. Aan de zijde van Oezbekistan duurden dezelfde handelingen anderhalf uur.