Aland
ALAND – augustus 2004
Onbekend fietsparadijs
Ligging
De Aland archipel ligt niet ergens in de Stille Zuidzee maar tussen Zweden en Finland. Het is een autonoom gebied van Finland met een eigen parlement. De voertaal is Zweeds net zoals het westelijk kustgebied van Finland langs de Botnische Golf. De zestien gemeenten hebben ongeveer 26.000 inwoners. De 6.500 eilanden en eilandjes van de archipel hebben een oppervlakte van 1.527 km2. Aland heeft een eigen status in de EU. Het gebied heeft een eigen vlag.
Sedert 1984 geeft het zijn eigen postzegels uit. Wie meer interesse heeft in cijfers kan volgende website bezoeken :
Hoe er geraken
Met onze mobilhome vertrokken wij via Antwerpen, Breda, Utrecht, waar wij dan vervolgens de A1 volgden tot bijna in Puttgarden (Osnabruck, Bremen, Hamburg, Lubeck, Neustadt).
Bij Scandlines kochten wij een ticket voor de ferry Puttgarden – Rodby (DK). Dat kost 48€ voor een wagen tot 6 meter lang inclusief de chauffeur en medereiziger. Je hoeft niet op voorhand te boeken en in Duitsland betaal je uiteraard in €. De verscheping gebeurt vlot. Na 45’ staan wij in Denemarken. Tarieven en afvaarten kun je vinden op
Verder reden wij naar Helsingor waar wij opnieuw de ferry dienden te nemen. Wij kozen terug voor Scandlines en betaalden 230 DKK met Visa. (de voorgestelde 32 € kwam nadeliger uit) De tocht naar Helsingborg in Zweden duurt amper 15 minuten. Geen douanecontrole.
Tip : koop een combinatieticket in Duitsland voor 75 €.
Wij volgen de scherenkust van de provincie Skane en brengen een kort bezoek aan het mooie Karlskrona. Daarna bezoeken wij het idyllisch slot en de gezellige straatjes met oude huizen van Kalmar. Wij rijden over de 4 km lange brug naar Oland waar wij enkele dagen verblijven. Daarna bezoeken wij de oude binnenstad van Stockholm, de moeite waard. Van Stockholm is het nog 132 km noordelijker naar Kappelskar waar wij met Viking Line de veerboot willen nemen naar Mariehamm, Aland eilanden. De boot van 15.00 uur was zopas vertrokken toen wij aankwamen en in de ruime dienstenhal was niemand aanwezig aan de loketten. Pas rond 17.00 uur als de boot uit Talinn aankomt verschijnt er personeel. Ik betaal met Visa 365 SEK (62.80 €). De boot die normaal vertrekt om 21.00 uur verlaat de kade om 21.45 uur. Wij genieten van een kleurrijke zonsondergang maar daarna zien wij helaas niet veel van de ontelbare eilandjes in het donker. Aankomst om 0.30 uur i.p.v. om 24.00 uur. Geen douanecontrole op dit late uur.
Tip : Vaar niet met Viking-Lines van/naar Kappelskar.
Eckero Linjen heeft meer afvaarten maar vanuit Grisslehamn , Zweden. Hun site : www.eckerolinjen.fi De vaart duurt drie uren en is veel goedkoper.
Silja Line is een andere maatschappij en de boten vertrekken uit Stockholm naar Mariehamn en gaan verder naarTurku. Zij varen ook het traject Helsinki – Talinn (Estland).
Meer info op tel. 018-16711 in Aland of 08-22 2140 in Zweden. Hun website : www.silja.com/english
Accommodatie
Met onze zwerfwagen hadden wij geen behoefte aan accommodatie of restaurant. Maar ik geef hierbij ter info enkele adressen door. Noteer dat ik geen oordeel hieromtrent kan geven.
Wij verbleven soms naast een typisch oud kerkje omdat wij daar steeds ons vers water konden bijvullen. Zo is de St. Michaelskyrka in Geta zeer mooi beschilderd binnen. De kerk in Kvarno is eveneens zeer mooi. Bij het jachthaventje van Hamnsundet hebben wij de tweede nacht verbleven op de parking met warme douche voor 1€ en vers water. Bij de mooie kerk in Kattby hebben wij twee nachten verbleven; een typische houten Alandse molen staat vlakbij. In Kyrkaby staat een oude kerk uit 1300 met runenteksten binnenin. In Lemböle maakten wij een wandeling en bezochten de oude kapel in het bos. Vlakbij ligt Västerhamn met een nagebouwde middeleeuwse kogge. Op zondagmiddag moest ik stoppen voor een alcoholtest. Geen alcohol drinken overdag ! Bij Herrön (uiterste zuiden) gewandeld en op uitkijktoren geweest : mooi zicht over de scherenkust. Wij bezoeken het kerkje van Sund met mooie tekeningen binnen en daarna rijden wij naar de ruïne van de Russische vesting Bommarsund met mooi panorama vanaf Notvikstornet. Op Brändö is een piepklein dopje met slechts één winkeltje annex benzinestation. Mariehamn is een modern stadje met een jachthaven , schoolschip Pommern met maritiem museum, een autovrije straat en lindenbomen.
- Hotels
In Mariehamn zagen wij aan de jachthaven het Best Western Hotel Arkipelag op Stransgatan 31 (tel. 018 24020) www.hotellarkipelag.com
Wij waren ook bij het strand van Karingsyndsbyn waar de huisjes er gezellig uitzagen : www.karingsundsbyn.aland.fi
www.cikada.aland.fi is eveneens een luxehotel in Mariehamn
- Guesthouses
Accommodatie ( B&B, guesthouses en campings) vind je op www.goaland.net
Op Brändö, één van de buiteneilanden, is het Pellas Gästhem gelegen : www.pellas.aland.fi
- Campings
De Gröna Uddens Camping in Mariehamn is te bereiken via e-mail op gronaudden@aland.net en is heel goed. ( www.goaland.net/gronaudden ) Er is een restaurant, golfterrein, camping en hutten te huur, en vismogelijkheden met boot.
Alebo Stugor & camping in AX-22270-Eckero (tel. 358-018-38575) is een goede plaats om te kamperen, of een hut te huren in een rustige omgeving direct aan een strandje. Er is een sauna, je kunt een bootje huren of vissen. Hun website is http://home.aland.net/m04579
In Sund bevindt zich camping Prästö Stugor & Camping, meer info op www.goaland.net/prastostugor
In Käringsund ligt de gezellige Käringssunds camping, tel. 38309
De goedkoopste camping ligt in Sund, nl. Puttes camping en heeft zelfs drie sterren : www.goaland.net/puttescamping Een tent kost 2€, een zwerfwagen ook en per persoon kost het 2.5€.
CC Camping bevindt zich op het buiteneiland Föglö (AX-22270-Föglö), tel. 51440, www.goaland.net/cc-camping
In Eckerö kan men bij Notviken (tel. 358-18-38429) kamperen, een hut of caravan huren of ankeren in hun gasthaven en er is een restaurant bij. Meer weten ? mail naar info@notviken.aland.fi Hun website is ééntalig Zweeds.
- Een hut huren
Op de meeste campings is het mogelijk een hut te huren maar niet overal waar ze hutten verhuren kun je kamperen. Enkele voorbeelden waar men een hut kan huren :
Bij het kasteel Kastelholm bevinden zich de Ekers Stugor, hutten op weekbasis. Email ekers@aland.com www.goaland.net/ekersstugor
In Hammarland bevinden zich de Sands Stugby, tel. 358-18-36102 (36102 als je op Aland bent) en Björlidens Stugby ( www.bjorkliden.aland.fi ) en Ora, tel. 37689.
In Pälsböle heb je het hotel Bastö en ze verhuren ook hutten, tel. 358-18-42520, email basto@aland.net, www.basto.aland.fi
Een typisch Fins huis is Angstorp Gästhem in Eckerö, Eckerövagan 791, tel. 38665, email angstorp@aland.net Een kamer kost 31€ pp, linnen en ontbijt inbegrepen, twee stapelbedden.
www.wardshus.foglo.nu is de site van Wärdshus op het buiteneiland Föglö, een gezellige plaats.
Gastgard Christiansund in Eckerö biedt hutten aan eventueel met zelf koken aan 14€ pp. www.goaland.net/christiansund
Op de website van het eiland Brandö bevindt zich veel info, ook over hutten te huur : www.brando.aland.fi De gemeente heeft 1200 eilanden en scheren en is één van de mooiste van Aland. De weg langs de scherenkust die talrijke eilandjes met elkaar verbindt vond ik heel mooi.
Bij de fietsferry in Skarpnato liggen enkele oude typische Alandhuizen waar men kan logeren : opgelet de fietsferry vaart heel weinig. Adres ; Skarpnativagan 1560, 22240 Hammarland, Aland. Mailadres : britta.h@aland.net
Uiteraard zijn er nog veel meer.
Wij kochten onze benodigdheden in Mariehamn of in het grootse warenhuis Erik Mattson in Godby.
Informatie
Heel wat toeristische informatie vindt je op de portaalsite www.visitaland.com email : info@turist.aland.fi
Op de portaalsite www.goaland.net zit eveneens veel informatie o.a. lange lijsten verblijfsmogelijkheden en veel meer.
Ieder van de zestien gemeenten heeft een eigen website. Die van de “hoofdstad” Mariehamn zelfs in het Engels en nog enkele; de meeste enkel in het Zweeds. Ter info alle website hierbij :
Sottunga heeft geen website
Op de site www.silverskar.aland.fi vind je veel info over het noordelijk gebied van de archipel.
Activiteiten
Fietsen is een populaire bezigheid op de eilanden. Er liggen veel goed aangeduide fietspaden en er is niet te veel autoverkeer. De eilanden zijn vrij vlak. Interessant om weten is dat je van/naar de archipel met de fiets gratis op de ferry mag en ook als voetganger is het gratis. Enkel auto’s betalen. Bij Svino lieten wij onze zwerfwagen op de parking staan en gingen gratis aan boord naar Degerby (eiland Foglo),overvaart 30 minuten, keken er wat rond, dronken iets en kwamen dan terug. In Langnäs namen wij eveneens gratis de ferry naar de archipel.
Tip : Als je in Eckerö aankomt uit Zweden (Grissleham) met Eckerö-Linjen dan kun je vanuit deze plaats de 65 km gemarkeerde oude postroute fietsen tot Hummelvik (hoofdeiland) en gratis met Alandstrafiken de ferry nemen naar de archipel met eventueel een tussenstop op Enklinge, Kumlinge, Lappo, Asterholma en Torsholma op Brandö om dan over vele bruggen de ontelbare eilandjes van Brandö te rijden tot Ava waar je de boot kunt nemen naar het Finse vasteland.
Veel fietsers rijden deze route : www.postvagen.com van Stockholm tot Turku en verder naar Helsinki met eventueel een overvaart naar Talinn en de Baltische staten.
Eigenlijk is het een onbekend fietsparadijs.
Op de specifieke fietsferry’s van het hoofdeiland moet je betalen. Skarpnato-Hallö : 6 €, Simskala-Tengsöda : 9 €, Lumpo-Prasto : 7 €
Fietsen, bootjes en kano’s,… kun je huren bij Ro-No-Rent in Mariehamn, tel. 00-358-18-12820 (358= Finland, 18=Aland) Complete prijslijst op hun website : www.goaland.net/rono
Een auto kun je huren bij Europcar in Mariehamn op Strandgatan 1, tel. 00-358-18-525505 – rbs@rundbergs.com
Het Toeristenburo in Mariehamn verstrekt gratis plannetjes van uitgestippelde wandelingen. Ik kon zeven routes meenemen. Bovendien starten er in iedere gemeente natuurwandelpaden van 2-7 km.
In de Godbyhallen kun je tenissen, tel. 14337
Golf is mogelijk in Eckero, tel. 38370 en ook in Kastelholm, tel. 41500 www.golfclub.aland.fi
In deze archipel bevinden zich uiteraard ook veel jachthavens. Info over deze van Mariehamn is te vinden op tel. 19979 en www.msf.aland.net Ieder bewoond eiland en sommige campings hebben een gasthaven. Alle gasthavens zijn netjes verzorgd. De jachthaven van Lappo is bekend bij zeilers.
Er is een duikclub in Mariehamn op Elverksgatan 12, tel. 21010, www.oxygene.info
Men kan vissen op snoek, baars en zeeforel. Enkele adressen van vismogelijkheden :
Rundbergs Stugor ulf.rundberg@aland.net verzorgt visuitstappen
Michael Perander maakt ook visuitstappen www.goaland.net/perander
Bij Patrik Lehtonen kun je ook terecht voor je hobby : www.mapafishingteam.com
Met het schoolschip Linden kun je een lunch-cruise of dinner-cruise maken. Zie www.linden.aland.fi
Rechtover Aland’s Maritime Museum (kitscherig) ligt het schoolship Pommern, www.pommern.aland.fi
Zeekaarten om te zeilen in de archipel vind je in Mariehamn Bokhandel, mariehamns.bokhandel@aland.net
Naast de jachthaven ligt het gloednieuwe moderne zwembad Mariebad. Kinderen kunnen er zich niet vervelen. Er is ook een sauna. Inkom 7 € voor volwassenen en voor kinderen (tot 19 jaar) is het 4 €. Hun website : www.mariehamn.aland.fi/fritids/ , uiteraard in ééntalig Zweeds.
Voor kinderen is er het pretpark Mariepark.
In Kvarnbo (gemeente Saltvik) was er in het weekend 30-31 juli 2004 een vikingmarkt. Er werd gevochten met zwaard en schild tussen de “vikingen” van alle Skandinavische landen. Je kon er eten en drinken en souvenirs kopen. Hun website : www.aland-vikingar.com
Museums staan op de website www.aland-museum.aland.fi Wij bezochten de ruines van het Russisch fort van Bomarsund, de moeite waard. Er staan nog enkele kanonnen.
Om de strategische ligging van de eilanden hebben de Zweden en de Russen lange tijd gestreden en Bomarsund was de buitenpost van het Russische rijk tegen de aanvallende Zweden. Met een museumkaart van 8.5 € mag je vier musea bezoeken, te koop bij het toeristenbureau in Mariehamn. Wij bezochten eveneens het Kastelholm kasteel op een heuvel gelegen. Eromheen staan enkele typische oude huizen, te vergelijken met ons Bokrijk maar veel kleinschaliger, de Jan Karlsgarden heel bekend om zijn midzomerfestival.
Het jacht- en vismuseum ligt bij de typische bootshuizen Käringsund bij Eckerö.
Orgelconcerten in de vele prachtige kerkjes vind je op www.alfest.org
Behalve de oude kerken op Aland vind je er nog de typische windmolens. Op vele boerderijen hebben ze een vreugdeboom, een kleurige en hoge versierde boom waarrond men op de midzomernacht danst en feest. De mooie scherenkust is nooit ver weg.
Filatelie
In het centrum van Mariehamn ligt het postkantoor. Adres : POSTEN, Filateliservicen, PB 100, AX-22101-Mariehamn, Aland, Finland. E-post : brev@posten.aland.fi
Website www.posten.aland.fi en mail filateli@posten.aland.fi
Sedert 1984 geeft Aland zijn eigen postzegels uit die zeer gegeerd zijn bij verzamelaars.
Behalve postzegels kan men er ook zichtkaarten en andere souvenirs kopen.
Geld
De Aland eilanden behoren bij Finland en dus betaald men in €. Zweedse kronen worden soms ook aangenomen. Het is aangeraden in Mariehamn te pinnen omdat in de kleinere dorpen op de eilanden geen banken zijn.
Enkel bij de Andelsbanken kon ik pinnen met mijn Maestro-functie. De bank bevindt zich in Mariehamn op de Köpmansgatan 2, tel. 358-18-6330. Website is www.andelsbanken.aland.fi
In tankstations (Shell, Neste in Mariehamn) kon ik mijn bankkaart noch Visa gebruiken. Er was niemand in het tankstation en ik kon enkel een €–briefje in de tankautomaat duwen. Diesel kost 0.839 €/l. Na wat zoekwerk vond ik toch en tankstation met personeel waar ik kon tanken.
Verplaatsingen
Voor 23.60 € kun je drie dagen onbeperkt de bus nemen op Aland met een Alands Bus Pass : www.sundqvistsbuss.aland.fi
Als je minstens één nacht op de buiteneilanden verblijft kun je goedkoop varen naar het Finse vasteland met Alandstrafiken. Meer info op www.alandstrafiken.aland.fi Wij boekten ons combinatieticket op het hoofdkantoor op Strandgatan 25, tel. 358-18-25155. Boeken vooraf is aan te raden. Indien je van Mariehamn ineens doorvaart naar het Finse vasteland zou onze tocht 337 € hebben gekost. Nu kostte het ons 48 € van Hummelvik naar Torshalma (op Brando) waar wij een nacht in onze zwerfwagen doorbrachten en vervolgens 36 € van Ava naar Osnas. Dat scheelt dus een pak en je hoeft niet persé in een hotel/guesthouse te verblijven, kamperen is ook goed.
Het is mogelijk een auto te huren in Mariehamn bij het Esso station aan de Strandgatan 1b, tel. 00-358-18-15222 vanaf 55€ per dag. Hun emailadres is rbs@rundbergs.com
Huren van een Smart kost 50 € per dag, tel. 358-18-12411
In Finnström (Godby) heb ik de 30 meter hoge uitkijktoren bezocht (1.50 €) met een mooi zicht op de wijde omgeving. Hij staat bij het Café Uffe pa Berget. In het café hebben ze goede koffie met een stuk Aland pancake (Alandspannkaka)
Gastronomie
Proef eens het zwarte brood van Aland. Misschien krijg je het wel eens in als ontbijt.
De mosterd in vele varianten is lekker om mee naar huis te nemen.
De Aland pannenkoeken moet je eens proeven op een terras met een kop koffie. Het is niet echt een platte pannenkoek maar meer een vlaai.
Ik kocht dikwijls de lekker gemarineerde ingelegde haring met hartige kruiden. Gerookte vis is evenmin te versmaden.
Dikwijls ziet men in warenhuizen de blokken Finse kaas. Het deed mij denken aan Hollandse kaas.
Verder verloop van de reis
Woensdag 04/08/2004
Wakker geworden op de parking van Ava op het buiteneiland Brandö omdat een Duits VW-busje de boot neemt om 8.30 uur. Wij waren nog niet goed wakker en de ferry vertrekt. Helaas moesten wij wachten tot 12.35 uur op de volgende boot maar wij hebben geen haast want wij moeten minstens één dag op een buiteneiland verblijven. Ik betaal 36 € voor de overvaart naar Asnas op het Finse vasteland.
Dan rijden wij enkele km over het eiland en krijgen een gratis overzet in Vartsala.
Opgemaakt 30/09/2004 door
Erik Trenson
