montenegro 2021 reisverslag
Met de camper naar de Balkan – 2021 – Montenegro
Voorbereiding
Ik had reeds in 1989 een gelijkaardige reis gemaakt met mijn personenwagen en tent naar Griekenland maar door tijdsgebrek moest het toen vlugger gaan. Het was de bedoeling het toenmalig Joegoslavië te bezoeken en het was het enig communistisch land dat vrij was van visum en bereisbaar was. Ik bracht ook een kort bezoek aan Griekenland en mijn verste punt was toen ergens bij Thesaloniki.
In 2015 beschik ik over een camper en gezien ik in pensioen ben heb ik meer tijd om alles rustig te bekijken. Het is de bedoeling om zover mogelijk op het Grieks vasteland te reizen en nogmaals de landen van ex-Joegoslavië te bezoeken.
Gezien de reisbeperkingen tijdens de covid pandemie besloot ik nogmaals in 2021 die richting te trekken en vooral Montenegro te verkennen omdat ik destijds dat prachtig land vlug ben doorgetrokken.
Informatie
Montenegro
www.nparkovi.me : nationale parken
www.ctu-montenegro.org : camp sites
www.montenegrovoorbeginners.nl
Reisverslag
31/08/2021
Bij het binnenkomen van MONTENEGRO gaat het vlot: ID en covidtest tonen en we kunnen verder. In Herzog Novi genieten mensen van de milde zon aan het strand. De baai van Kotor is wondermooi. Perast ligt aan de andere kant van de baai en op een klein eilandje staat het klooster van Sint Georges in het groen : https://www.ecotoerisme.eu/montenegro/perast/ Na de prachtige rit rond de baai van Kotor nemen we de weg naar Cetinje, een smalle weg die steeds hoger klimt en waar ik op vijf cm de vele huurwagens moet kruisen die van uit Budva de wondermooie baai van Kotor komen bewonderen. Op het hoogste punt bij Njegusi in het Lovcen nationaal park is het berglandschap bijzonder mooi: www.nparkovi.me/sajt/np-lovcen We rusten op een gezellig terras met zicht op de baai met een super panorama. Na Cetinje wordt de weg breder en gaat het vlot in een half uur naar Budva aan de kust waar het erg druk is. We volgen nog even de kust. Het panorama op Sveti Stefan kan ons niet bekoren: van het eens zo pittoresk vissersdorp is het nu een luxeresort geworden. Bij Petrovac rij ik dan het binnenland in richting Podgorica, de hoofdstad. Vijf km buiten Petrovac stoppen we bij een klein kerkje Sveti Krst met zicht op de kust in de verte. Hier is het rustig en blijven we overnachten. Vandaag 224 km gereden.
01/09/2021
We zijn reeds om acht uur vertrokken richting Podgorica. Onderweg zien we in de verte het Skoder Meer liggen dat Montenegro deelt met Albanië. Veel rietvelden en water. We rijden door de hoofdstad Podgorica want er is hier niets te zien. Verderop gaan we door Danilovgrad dat veel groter is en wat industrie heeft. Er zijn veel wegenwerken aan de gang en het gaat traag vooruit. De laatste 15 km moeten we klimmen op smalle sIechte wegen. We gaan het bekende klooster Ostrog bezoeken dat tegen een bergwand aan is gebouwd met mooi zicht op de vlakte. Vanaf de gratis parking wandelen we nog een kwartiertje trappen op. Er zijn nogal wat bezoekers uit Oekraïne en Servië. Binnen in het klooster zijn er mooie mozaïken en fresco’s te bewonderen die goed worden bewaakt door de moniken. Het zicht van op het hoogste punt over het dal was prachtig. Daarna rijden we terug naar Podgorica om in Bozaj/Han-i-Hotit de grens over te steken naar Albanië. Mijn navigatie Tomtom doet het niet en we rijden op de kaart. Aan de kant van MNE – Montenegro – vragen ze mijn ID, covid certificaat en autodocumenten.
02/09/2021
Na 28 km komen we aan de grens met Montenegro waar we onze ID en autodocumenten moeten tonen en dan vlug mogen doorrijden. We rijden over een brede geasfalteerde weg naar Podgorica slechts 20 km verder. De zichten bij het Shkodermeer zijn prachtig. Vervolgens rij ik richting Kolasin en halfweg gaan we het Moraca klooster bezoeken, gratis ingang. Mooie veelkleurige fresco’s en een vergulden ikonostase. De tuin is goed onderhouden door de kloosterlingen, veel bloemen. Ze wonen in een mooi klooster uit de dertiende eeuw : https://reisreport.nl/moraca-klooster-montenegro/ Daarna rijden we door de prachtige Moraca kloof vooraleer we ons naar de top van de 1045 meter hoge Crkvine wurmen. Op de top worden we aangeklampt door een campingeigenaar waar we mogen overnachten voor 12 euro. Er staan in dit berglandschap nog enkele houten vakantieverblijven gebouwd in de stijl van een katun – waar de herders in de zomer verblijven bij hun kudde. Hier kan men prachtige bergwandelingen maken in dit schitterend decor. Net voor Kolasin neem ik de weg naar Matesjevo en Andrijevica, geen al te beste weg maar schitterend. We stoppen bij het Brezojzvice klooster waar we enkele goed gerestaureerde muurschilderijen bekijken. Het duurde lang voor we in Andrijevica aankwamen maar de weg was zo schilderachtig dat we de slechte staat van de weg vergaten. Op het terras van het Lakeviewscamp dronken we twee grote potten bier voor samen 3 euro. Er stond een Belgische bestelwagen maar de jongens deden een meerdaagse trekking in de bergen: https://www.facebook.com/camplakeviewsplav/ De camperplaats met dertig plaatsen in Grusinje die ik vond in mijn gids van Camperstop heb ik niet gevonden. We reden door naar het N.P. Prokletinje maar vonden de ingang pas na enkele keren te hebben nagevraagd, geen richtingsborden. We reden op een verkeersarm smal wegje dicht bij Albanië. https://www.visit-montenegro.com/destinations/plav/attractions/prokletije/ Plots zagen we na zeven km enkele houten restaurants/guesthouses staan. We mochten van de eigenaar van het Pavicevic Grebaje gratis op zijn parking staan. We hebben er goed gegeten : kalfsgebraad en forel voor 6 euro per persoon. Twee Montenegrijnse gasten, wandelaars boden ons een schotel typische kaas en rookvlees aan. Het was knus en warm in de hut. Vandaag 212 km gereden en geslapen in Gosinje.
03/09/2021
Na ons ontbijt maken we een korte wandeling in het nationaal park https://getbybus.com/nl/blog/nationaal-park-prokletije/ Er zijn verscheidene gemarkeerde wandelingen voorzien in dit schitterend berglandschap. Bij het verlaten van het park moeten we 1 € inkom betalen. www.nparkovi.me/en/ Bij het meer van Plav stoppen we om er enkele foto’s te nemen. Onderweg staan veel typische hooioppers en veel fruitbomen maar geen aanbod van fruit onderweg. Na Murino rijden we langs de Lim naar Andrejevica en Berane. Net na het dorp Berane gaan we een koffie drinken bij Dva Jelena op een terras met zicht op de Lim en een vriendelijke man waar we een babbel mee hadden had reeds onze rekening betaald. In Ribervina, 7 km ten zuiden van Bjelo Polje genieten we van onze lunch buiten aan ons tafeltje en stoelen bij de goed onderhouden kerk van Sveti Jovan (Stefaan). Binnen bekijken we de fresco’s. Op het kerkhof staan flessen likeur bij de graven; familieleden drinken er één in gezelschap van hun dierbare overledene. Na Bjelo Polje bezoeken we het oud Turkse brugje in Lozna Luko. Er is een nieuwe brug en een betonweg in aanleg. De ingenieur raadt ons aan om morgen geen shortcut te nemen over Servië. In het drukke Bjelo Polje bezoeken we vlug de kerk van St. Peter en Paul met mooie fresco’s en ikonostase. We rijden door een erg mooi bucolisch landschap naar Mojkovac en bemerken nog enkele oude originele katuns, herdershutten, een bergmeer in de verte en de Lim diep onder ons. We komen geen toeristen tegen in deze bergachtige regio. In Dobrolovina staat een klein typisch kerkje met originele fresco’s. We rijden nu langs de Tara rivier in de Tara kloof naar Zabljak waar men kan ziplinen over de rivier of kajakken. De hoge Tara Brug is al van ver te zien en is 1.045 meter lang: https://www.discover-montenegro.com/tara-rivier/ Het is nu nog 22 km naar Zabljak, steil, bochten. Zabljak is een toeristisch centrum voor watersporten en het is er druk. Het is tevens het vertrekpunt voor het N.P. Dormitor waar men trekkings organiseert. Uit onze Camperstop gids kiezen we voor Ivan Do camp maar de douches zijn er vuil, geen wc-papier, beton en oneven, niet netjes: 9 euro. Vandaag om 18.30 uur 210 km gereden.
04/09/2021
Ik was al om zes uur wakker en vroeg mij af of ik over de kleine natte grasheuvel heen zou raken waar de verantwoordelijke van de camping mij heen had gewezen. Ik kon overal staan zei ze, geen probleem. Ik heb tweemaal geprobeerd om over de heuvel naar de uitgang te rijden maar mijn banden patineerden. Gelukkig trok mij een stevige Duitse jeep er over heen. We zijn dan naar de ingang van het Durmitor N.P. gereden en 3 € ingang pp betaald. We hebben een wandeling omheen het prachtig meer gemaakt, mooie foto’s ! http://www.durmitornp.com/ Durmitor is door Unesco erkend. Het was inmiddels heel druk en een Montenegrijns chauffeur kruiste mij nogal arrogant en ik kon met mijn camper onmogelijk vooruit rijden. We nemen ons middagmaal in Zabljak bij Katun Perosevic: een cordon bleu met sla en een glas wijn voor 10 euro. Niet duur en nog eens heel lekker op een terras bij de rivier, aanrader. Voorbij Zabljak hebben we stecci bezocht in Novakovici op een zijweg van Zabljak naar Savnik bij het Riblje meer midden de natuur. Stecci zijn middeleeuwse bewerkte grafstenen voor de toenmalige betere bevolking en gehouwen uit kalksteen. De weg naar Savnik was heel mooi, gaat door een prachtige kloof tot de kruising van de weg naar Niksic. Onderweg rijden we langs een waterspaarbekken bij de Drina. Pluzine is klein en we doen een paar aankopen. In het dorp Goransko bezoeken we het Goransko Piva klooster. Bij de grens in Scepan Polje staan we ruim een uur te wachten aan de Montenegrijnse kant van de grens en er staan ongeveer 25 auto’s voor ons. De douane werkt hier tergend traag. Een Italiaanse jeep wou zich voor mij wringen maar ik gaf niet toe. Drie Albanese Mercedessen (maffia ?) mochten meteen doorrijden. Ik zag ook Russen vlug doorrijden, waarschijnlijk omdat ze de douane geld hadden toegestopt.
