Panama
Panama, een Latino-Americano kruising
VOORBEREIDING
Reisperiode
21 november – 08 december 2010
Kaarten
- Central America, Nelles 1: 1.750.000 en 1:900.000 (Costa Rica). Hierop kon ik goed mijn reisroute uitstippelen. De afstanden en bezienswaardigheden staan er duidelijk op vermeld.
- Panama, schaal 1/800.000 van ITMB ISBN O 921463 65 0 verouderd model
Reisgidsen
Panama van LP voldeed goed aan mijn verwachtingen.
Websites
Munteenheid
Officieel is de Balboa de munteenheid van Panama maar in praktijk betaalt men overal en steeds met USD. Ervoor zorgen dat men steeds kleine briefjes van 1, 5, 10, hoogstens 20 $ bij heeft, geen grote briefjes; men kan niet terug geven. Bij de munten krijg je meestal dollarcenten terug, soms ook een balboa, enkel de één-balboa munt, PAB.
Reisplan
| CENTRAAL-AMERIKA – 10/10/2010>23/12/2010 | ||||||
| Koersen > | www.oanda.com | |||||
|
1 € = 1.42 PAB (= USD) |
||||||
| DAG | DATE | ROUTING | KM | TIME | WHAT TO SEE | ACCOMODATION |
| 1 | 09-10-10 | Vlucht naar Cancun | ||||
| 11.30 Brussel-Amsterdam KL1724 (AK 12.20) | ||||||
| 14.45 Amsterdam-Mexico City KL685 (AK 19.05) | ||||||
| 21.30 Mexico City-Cancun KL9004 (AK 23.35) | Cancun : RESERVEREN !!! | |||||
| 2 | 10-10-10 | Bus Cancun > Tulum | 132 | 2.00 | ||
| Bus Tulum > Coba | 45 | 1.00 | Cancun | |||
| Bus Coba > Chitzen Itza | 148 | 2.30 | one bus !!! Dayly | |||
| 3 | 11-10-10 | Chitzen Itza | Bezoek tempelcomplex in de morgen | |||
| Bus Chitzen Itza > Izamal | 95 | 2.00 | Convento de San Antonio de Padua (geel) | |||
| Bus Izamal > Merida | 72 | 1.30 | Verkenning centrum | Merida | ||
| 4 | 12-10-10 | Daytrip Ruta Puuc met ATS, vertrek Calle 69, 8 am | Kahbah en Uxmal ruines | Merida | ||
| 5 | 13-10-10 | Bus Merida > Campeche | 195 | 2.45 | Bezoek historische stad, oude gebouwen | Campeche |
| 6 | 14-10-10 | Bus Campeche > Palenque | 362 | 5.00 | Bezoek tempelcomplex | Palenque |
| 7 | 15-10-10 | Bus Palenque > San Cristobal | 190 | 4.30 | stop na 47 km, 1.5 km van hoofdweg : Misol-Ha waterval 35 m. | |
| stop na 20 km, 4.5 km van hoofdweg: Agua azul waterval | ||||||
| trip > San Juan Chamula en Zinacantan : speciale rituelen in kerk | San Cristobal | |||||
| Daytrip naar Cañon del Sumidero ? | ||||||
| 8 | 16-10-10 | Bus San Cristobal > grens Cuauthemoc | 165 | 3.00 | ||
| Bus grens La Mesilla > Huehuetenango | 84 | 2.00 | Woensdag = marktdag, Parque central, Zaculeu site | Huehuetenango, Hotel Zaculeu 45 $ | ||
| 9 | 17-10-10 | Bus Huehuetenango > Quetzaltenango | 90 | 2.00 | Bezoek stadje | |
| Daytrip > Zunil (mooi) hot springs Fuentes Georginas ! | ||||||
| Marktdag : Momostenango ZO, Zunil MA, Totonicapan DI+ZA | ||||||
| San Francisco VR | Quetzaltenango | |||||
| 10 | 18-10-10 | Bus > Chichicastenango | 94 | 3.00 | Donderdag en zaterdag = kleurrijke indiaanse marktdag | |
| Trip > typische dorpjes Santa Cruz del Quiché en Nebaj=mooi | Chichicastenango | |||||
| 12 | 19-10-10 | Bus Chichicastenango > Panajachel | 37 | 1.30 | Wandelen of boottocht naar andere dorpen aan Lago Atitlan | |
| Doorvaren naar Santiago Atitlan en/of San Pedro la Laguna | Panajachel | |||||
| Solala = VR markt | ||||||
| 13 | 20-10-10 | Bus Panajachel > Antigua Guatemala | 80 | 3.00 | Bezichtigen historisch centrum | |
| Trip per taxi > San Antonio Aguas Calientes | ||||||
| Bezoek MET GIDS (rovers, gevaar) van Pacaya vulkaan | Antigua | |||||
| 14 | 21-10-10 | Bus Antigua > Guatemala Cuidad | 45 | 1.00 | ||
| Bus Guatemala Cuidad > Flores (Peten) | 506 | 12.00 | Flores : Hotel Continental 926 0095 Santa Elena | |||
| 15 | 22-10-10 | Bus Flores > Tikal | 71 | 2.30 | Bezoek tempelcomplex Tikal | |
| Bus Tikal > Santa Elena | 71 | 2.30 | Santa Elena | |||
| 16 | 23-10-10 | Bus Santa Elena > Caye Caulker, vertrek 5 am | 222 | 5.30 | In Belize city connecting ferry to Cay Caulker | |
| aankomst in Belize City om 10.30 am | vertrek : Santa Elena Hotel San Juan of Continental | Caye Caulker | ||||
| 17 | 24-10-10 | RUSTDAG | snorkelen of in hangmat liggen | Caye Caulker | ||
| 18 | 25-10-10 | Bus Belize City > Orange Walk Batty bus at 6 am | 94 | 2.00 | Daytrip Orange Walk > Lamanai by river boat | |
| 2 X 58 km | 116 | 3.00 | Boat trip 2 X 1.30 hour, mooie tocht door oerwoud | |||
| 2.00 | Stay in Lamanai | |||||
| Bus Orange Walk > Belize City | 94 | 2.00 | Belize City | |||
| 19 | 26-10-10 | Bus Belize City > Belmopan: | 84 | 1.15 | Guanacaste N.P., 4 km from Belmopan | |
| Langs Hummingbirg Highwqay > Dangriga | ||||||
| Bus Belmopan > Placencia | 107 | 3.30 | Sandy peninsula, laid back town | Placencia | ||
| 20 | 27-10-10 | Bus Placencia > Punta Gorda | 125 | ??? | Excursion to Lubaantun or join garrifuna style and relax | Punta Gorda |
| 21 | 28-10-10 | Ferry > Livingston (Guatemala) | 1.00 | Rio Dulce cruise en bezoek Castillo San Felipe op Lago Izabel | ||
| Bus San Felipe > Quirigua | 70 | Afstappen in San Felipe | ||||
| http://www.thresholds.net/livingston/index.html | ||||||
| http://www.lonelyplanet.com/guatemala/izabal/puerto-barrios/transport/getting-there-around | Quirigua | |||||
| 22 | 29-10-10 | Quirigua | Bezoek Quirigua site – Unesco ! | |||
| Bus Quirigua > Copan | 50 | Bezoek Copan site – Unesco ! | Copan | |||
| 23 | 30-10-10 | Bus Copan > Chiquimula | copan.honduras@viaviacafe.com | |||
| Bus Chiquimula > Santa Ana ( El Salvador) | Lago Coatepeque + Volcan Ilamatepec, Santa Ana en Izalco | Santa Ana | ||||
| Cerro Verde N.P. | ||||||
| 24 | 31-10-10 | Bus Santa Ana > San Salvador | 63 | 1.30 | Vulkaan San Salvador, bus 11 km, 1 uur | San Salvador |
| 25 | 01-11-10 | Bus San Salvador > San Miguel | 136 | 4.00 | Lago Ilopango, Cojutepeque, San Sebastian | |
| San Vicente : koloniale kerk El Pilar, Volcan S. Miguel + Quelapa | San Vicente | |||||
| 26 | 02-11-10 | Bus San Miguel > El Amatillo (grens Honduras) | 58 | 2.00 | ||
| Bus El Amatillo > Tegucigalpa | 4.00 | Bezoek koloniaal centrum Tegucigalpa – huren wagen ? | Tegucigalpa | |||
| 27 | 03-11-10 | Bus Tegucigalpa > La Ceiba, vertrek 6 am Comaya. | 7.00 | www.hondurastrips/honduras.com | ||
| Boot La Ceiba > Roatan kost 54$ h/t | 1.15 | www.safewaysmaritime.com | Roatan | |||
| 28 | 04-11-10 | Roatan | RUSTDAG Glass bottom boat tour/snorkeling | |||
| La Ceiba: Rio Maria, Cuero y Salado, Sambo Creek, Pico Bonito | ||||||
| Tela: Lancetilla Gardens, Punta Sal NP, Punta Izopo NP, Garifuna | ||||||
| San Pedro Sula : trip > Omoa, PN El Cusuco | ||||||
| 29 | 05-11-10 | Bus > Lago Yojoa | waterval Pulhapanzak, PN Santa Barbara, Azul Meambar | |||
| Bus < Comayagua | koloniaal stadje, PN Montaña de Comayagua | Comayagua | ||||
| 30 | 06-11-10 | Bus < Tegucigalpa | PN La Tigra, Valle Zamorano, Yuscaran colonial | |||
| Santa Lucia: 14 km van T., prachtig dorpje, Valle de Angeles | ||||||
| 31 | 07-11-10 | Bus Tegucigalpa > Esteli, Nicaragua | Daguitstap > Matagalpa, Jinotega, Selva Negra, Datanli | Esteli | ||
| 32 | 08-11-10 | Bus Esteli > Leon | 141 | Verkenning stad en Leon Viejo, Juan Venado of Momotomba | Leon | |
| 33 | 09-11-10 | Bus Leon > Managua | 93 | Verkenning koloniale stad en omgeving | Managua | |
| 34 | 10-11-10 | Bus Managua > Masaya | 29 | Stadsbezoek, fort Coyotepe, Volcan Masaya | ||
| Bus Masaya > Granada | 16 | Stadsbbzoek, koloniale huizen, kathedraal, kerken, … | Granada | |||
| 35 | 11-11-10 | Terug > Managua | 45 | Vlucht > Bluefields, Isla del Maiz of bezoek Isas Solentiname + San | ||
| San Carlos, Rio San Juan | ??? | |||||
| 36 | 12-11-10 | Bluefields of Rio San Juan ? | ??? | |||
| 37 | 13-11-10 | Bluefields of Rio San Juan ? En terug > Managua | ||||
| 38 | 14-11-10 | Bus > Rivas en boot > Isla Ometepe | 111 | Ometepe = eiland in Lago Nicaragua en vulkaan | Ometepe | |
| 39 | 15-11-10 | Bus Rivas > Liberia (CR) | 112 | Dagtrip > P.N. Rincon de la Vieja (aktieve vulkaan, nevelwouden) | Liberia | |
| of P.N. Santa Rosa : neststranden zeeschildpadden | ||||||
| 40 | 16-11-10 | Bus Liberia > Puntarenas | 132 | Dagtrip > P.N. Palo Verde of Monteverde (nevelwoud) | ||
| Bezoek vanuit Puntarenas > Isla del Coco ? | Puntarenas | |||||
| 41 | 17-11-10 | Bus Puntarenas > Quepos | 160 | P.N. Manuel Antonio: hier kan men kreeft eten, fruitsappen | ||
| 42 | 18-11-10 | Bus Quepos > Dominical | 60 | Mooi stranddorpje, lunch | ||
| Bus Dominical door bergen > San Isidro en Palmar | 154 | Mooie rit door de bergen | Palmar Sur | |||
| 43 | 19-11-10 | Bus Palmar Sur > Golfito | 103 | Refugio de fauna silvestre Golfito | Golfito | |
| 44 | 20-11-10 | Ferry > Peninsula Osa | P.N. Corcovado | Golfito | ||
| 45 | 21-11-10 | Inhaaldag | ||||
| 46 | 22-11-10 | Inhaaldag | ||||
| 47 | 23-11-10 | Inhaaldag | ||||
| 48 | 24-11-10 | Inhaaldag | ||||
| 49 | 25-11-10 | Inhaaldag | ||||
| 50 | 26-11-10 | Grensovergang Paso Canoas | 1.30 | Purple House, David, tel. 774 4059 | ||
| www.purplehousehostel.com Store luggage ! | ||||||
| 51 | 27-11-10 | Bus David > Cerro Punta | 94 | 2.15 | P.N. Volcan Baru (209) : Area Silvestre Protegida | |
| Lagunas de Volcan (211) | ||||||
| Guadelupe : Finca Dracula Orchids 2000 (213) | ||||||
| P.N. La Amistad, Las Nubes (213): hiking senderos | Hotel Cerro Punta, tel. 771 2020 hotelcer@hotmail.com | |||||
| 52 | 28-11-10 | Auto huren in David en teruggeven in Panama ? | Trekking : Sendero Los Quetzales (209) in Cerro Punta | Boquete, Pension Marilos, tel. 720 1380 | ||
| marilos66@hotmail.com | ||||||
| 53 | 29-11-10 | Boquete | Parque de las Madres, Coffee tour Café Ruiz 720 1392 | |||
| www.caferuiz.com : 3h coffee plantation tour | ||||||
| Mi jardin es su jardin, close to Café Ruiz | ||||||
| Bus > David | 1.00 | Los pozos de Caldera hot springs (203) | Purple House, David, tel. 774 4059 | |||
| 54 | 30-11-10 | Bus David > Changuinola (197) | 150 | 4.30 | ||
| Boat Changuinola > Bocas del Toro (229) | 0.45 | Verkennen Isla Colon (219) of/en Isla Bastimentos (229) | ||||
| Met gids naar Quebrada, indianendorp (231) – snorkelen | Bocas del Toro | |||||
| 55 | 01-12-10 | Extra halve dag in Bocas | ||||
| Boot en bus > David | Purple House, David, tel. 774 4059 | |||||
| 56 | 02-12-10 | Bus David > Santiago | 186 | ??? | Iglesia San Francisco de Veraguas (178) | |
| Bus Santiago > Santa Fé | 1.30 | Santa Fé (179) orquideario, Quebrada Bulava, El Salto, | ||||
| Alto de Piedra, Cerro Tute coffee plant & cooperativa | ||||||
| 57 | 03-12-10 | Bus Santa Fé > Santiago | 1.30 | |||
| Bus Santiago > Nata (stop) | 74 | 1.30 | Koloniale oude kerk en gebouwen | |||
| sidetrip > El Valle ? Vanaf Las Uvas 1 uur | El Valle ? | |||||
| Bus Nata > Panama stad | 211 | 2.30 | Panama ? | |||
| 58 | 04-12-10 | Vlucht > Kuna Yala (vlucht + hotel reserveren !) | 1.00 | San Blas archipel en Kuna indianen | ||
| Geld meedoen, geen ATM op eilanden | Bezoek vanaf airport met boot naar Wichub-Wala en | |||||
| www.flyairpanamacom dagexcursie ? | Ukutupu | |||||
| www.aeroperlas.com | ||||||
| 59 | 05-12-10 | Rental car | Miraflores Locks (107) www.pancanal.com | |||
| Summit Botanical Gardens (109) | ||||||
| P.N. Soberania (110) rainforest: sendero las Cruces | ||||||
| Colon, Gatun Locks and Dam (245) | Colon | |||||
| 60 | 06-12-10 | Colon en omgeving + terug > Panama | Fuerte San Lorenzo (247) Unesco www.sanlorenzo.org.pa | |||
| Potobello fort (250), Nombre de Dios (256) | Panama | |||||
| 61 | 07-12-10 | Verkenning Panama stad | Casco Viejo (78) veel koloniale gebouwen, pleinen, … | |||
| Panama viejo (82) kerken en oude gebouwen | ||||||
| Parque Natural Metropolitano | www.lunacastle.com ? | |||||
| 62 | 08-12-10 | Laatste reisdag = vertrekdag | ||||
| 10.00 uur Avianca AV59 > Bogota (AK 11.30) | ||||||
| 63 | 09-12-10 | Bogota | Verkenning oud centrum | Bogota | ||
| 64 | 10-12-10 | Bogota | Museo del Oro – Goudmuseum | Bogota | ||
| Daarna uitzoeken vlucht > Leticia aan de Amazone | ||||||
| boeken lodge in Parque Nacional Amacayacu | ||||||
| met indianen in bootje in het oerwoud = ecotoerisme, geleid | ||||||
| bezoek in het oerwoud, rust | ||||||
| of : vliegen > antiek Cartagena en bezoek Cuidad Perdida | ||||||
| of : vanuit Bogota Villa de Lleyva, wandelen in Andes. | ||||||
| 76 | 22-12-10 | Om 18.40 vlucht Air France > Paris | ||||
| 77 | 23-12-10 | Om 11.05 aankomst Paris CDG | ||||
| TGV Paris 12.35 – Brussel 14.12 | ||||||
Er geraken
Vliegen
Omdat ik met een Nederlandse reisgezel optrek laat ik mij overhalen om vanuit Schiphol met KLM naar Cancun te vliegen. Ik vlieg dan wel van Zaventem naar Schiphol waar ik met mijn reismaatje had afgesproken. We landen in Mexico stad en vliegen dan door met Aeromexico naar Cancun. Dan trekken we over land naar Panama van waar mijn reismaatje met KLM terugvliegt naar Nederland. Ik vlieg dan door met Avianca naar Bogota waar ik na twee weken terugvlieg naar Parijs. Dan volgt nog de Thalys naar Brussel op 23 december. Voor mijn hele vliegplan betaal ik 1.243 € wat geen slechte prijs is. Heb alles besteld bij Connections in Brugge.
REISVERSLAG
Dag 44 – zondag 21/11/2010
Actie : naar David
Van Neily (Costa Rica) tot Paso Canoas bij de grens met Panama was het een korte rit. De grensovergang Costa Rica/Panama verliep heel vlot. Een bus ticket van de grens naar het eerste stadje David kost slechts 1,75 $. Met een taxi laat ik mij afzetten aan de Purple House. Er is gelukkig nog plaats. Daarna heb ik nog wat het plaatsje verkend en een oudere Amerikaan, gast in het hotelletje, loodste mij naar het chique Gran Hotel Nacional voor het avondmaal die mij het dubbele kost van mijn overnachting. Hier is de elite van Panama aanwezig. Terug in het hotelletje nog gepraat met andere reizigers en geïnformeerd naar de mogelijkheden van hieruit. Het was ondertussen terug aan het regenen. In Panama is het een uur later dan in Costa Rica.
Overnachten in David
Purple House, esquina Calle C Sur y Ave 6 Oeste, San Mateo, David City, close to Super 99.
Tel. 774-4059, cel. 6428 1488
Email: purplehousehostel@yahoo.com
Skype: purplehousehostelpanama
De vriendelijke Amerikaanse Andrea legt je de werking van het hotelletje uit.
Een slaapbed kost slechts 7.70 $ !
Het is er heel gezellig en er zijn steeds veel reizigers aanwezig; goede plaats om andere reizigers te ontmoeten.
Er is wasgelegenheid, bagageopslag, gratis internet. Ook private kamers mits reservering.
Dag 45 – maandag 22/11/2010
Actie ; uitstap naar Cerro Punta, N.P. Las Nubes
Ik heb wat lang geslapen maar was toch de eerste wakker in de slaapzaal. Rustig een eindje gelopen naar de bushalte bij het warenhuis 99. In een proper busje, zoals alle in Panama, in iets meer dan twee uren door prachtig berglandschap en velden met groenteteelt naar Cerrro Punta gereden. Ik heb vanuit het dorp met een taxi naar de ingang van het NP Los Nubes gereden waar ik de kleinste wandeling van 3.4 km wou lopen maar plots begon het te regenen en ik kon niets ondernemen. Iets gegeten in het restaurant bij de ingang en nadien steil naar de administratie gewandeld. Toen begon het opnieuw te regenen en een Iers paar kwam uit het bos en vertelde mij dat het wandelpad nat, glibberig en bijna onbegaanbaar was. Een landbouwer bracht mij met zijn jeep terug naar de ingang waar ik met de taxichauffeur was afgesproken om mij op te halen. Hij vertelde mij dat zijn echtgenote een hostal had in het dorp en ik ben twee nachten gebleven in www.hostalelvita.com Ik was de enige gast in deze warme houten chalet uit 1959. Ik heb een ruime kamer, slaapzaal, waar ik alleen ben. Het is netjes en er is een badkamer bij. De eigenaars zijn zeer vriendelijk. Koffie en ontbijt is inbegrepen en ook gratis internet. Zeker beter dan Hotel Cerro Punta hiernaast waar het restaurant al om 19 uur is gesloten en daarbij staat het te koop. Ik dacht om morgen alsnog de sendero de quetzales te bewandelen en daarom ben ik hier gebleven. Avondeten in typisch restaurant in het dorp voor 2.50 USD : bonen met rijst in plaats van rijst met bonen… stukje vlees en bakbananen.
Van het hotelletje is het een korte wandeling naar de supermarkt 99 van waar een busje vertrekt naar Cerro Punta. Onderweg mooi berglandschap en veel groenteteelt. Ik was hier te laat aangekomen om nog aan de wandeling van de Quetzales te beginnen. Dus nam ik een taxi naar het P.N. Los Nubes, beter bekend onder P.N. Volcan Baru of nog P.N. La Amistad, gedeeld door Costa Rica en Panama. Ingang in het N.P. is 5 $. De kortste wandeling is 3,4 km lang. Aan de ingang begon het plots hard te regenen zodat ik moest afzien van mijn wandelplannen. Ben even vlug bergop naar het administratiegebouw gewandeld. Het was al laat in de namiddag en ik mocht er gratis in maar een Iers echtpaar kwam drijfnat uit de bosjes vandaan en ik bedacht mij. De paden lagen er nat en glibberig bij en er zijn modderverschuivingen zeiden ze en dat was geen aanrader om alleen een dagtocht te gaan maken. Dus geen sendero Quetzal morgen.
Gelukkig kon ik hier nog iets eten terwijl ik wachtte op mijn taxi met wie ik was afgesproken. Zijn echtgenote baat een hotelletje Evita uit en ik liet mij overhalen om er in te trekken. Ik leen een paraplu en een warme pull van de eigenaar en ga iets eten in een klein restaurantje. In een Chinese winkel koop ik een flesje Abuelo rum die mij wat moet opwarmen.
Overnachten in Cerro Punta
www.hostalevita.com in Cerro Punta, is een klein bergdorp. Tel. 771-2014 cel. 688-29190 , Eunice Caballero is de uitbaatster.
Ik betaal 15 $ voor een ruime kamer in hout betimmerd. Het is een huis uit 1959. In Hostal Evita is het proper en de uitbaatster is vriendelijk. Het ligt in het centrum van het dorpje met zicht op de bergen.
Dag 46 – dinsdag 23/11/2010
Actie
Vandaag is het reeds vroeg in de morgen hevig beginnen regenen en het hield niet op zodat ik mij nog eens omdraaide en besliste er een rustdag van te maken want ik had een kamer voor mij alleen en een goed bed. Het heeft pas opgehouden na de middag zodat mijn plannen in het water vielen. Na de brunch een beetje op internet gekeken, mijn reisplan bekeken en mijn reisgids gelezen. Ik had van de eigenaar een pull geleend want het was koud en heb mij nadien één gekocht in een dorpswinkeltje. Na wat praten met de verkoopster kreeg ik zowaar nog de Panamese vlag gratis. ik vroeg waarom overal reeds dagenlang de vlag uithangt. Dit komend weekend 27 en 28 november is het nationale feestdag en in het volgend dorp Volcan en ook in Boquete worden dan typische dansen in de nationale klederdracht opgevoerd. Zal zeker de moeite zijn. De zoon van het winkeltje had in Rusland, St Petersburg gestudeerd en ik kon zelfs in het Russisch verder gaan. Blij met de kleine dingen en goede info is mijn dag toch nog goed verlopen. Praten met de lokale bevolking is toch beter dan zich als een toerist te gedragen en deze mensen te negeren. Voor mij is dat ook reizen.
Overnachten in Cerro Punta
Hostal Evita, zelfde als gisteren.
Dag 47 – woensdag 24/11/2010
Actie : terug naar David
Deze morgen kreeg ik nog een karig ontbijt en vertrok met de bus terug naar David. Het regende niet meer en het werd zonniger en warmer naarmate de bus naar de kustvlakte reed. Ik was al tegen de middag terug in mijn hotelletje in David. Eunice uit Cerro Punta had voor mij gisteren gereserveerd in David. Ik heb een warme douche genomen want was verkleumd in de tropen. Mijn reisgids gelezen en gepraat met andere reizigers. Na 16 uur begon het opnieuw hard te regenen.
Overnachten in David
Purple House.
Dag 48 – donderdag 25/11/2010
Actie : naar Boquete
Deze morgen met het busje uit David vertrokken en een uur later aangekomen in het prachtig Boquete. De bussen zijn hier opvallend veel properder en nieuwer dan in de andere Centraal-Amerikaanse landen. Panama haalt immers zijn inkomsten uit de tolrechten op het Panamakanaal en de vele schepen die onder goedkope Panamese vlag varen. Er wonen hier in de bergen veel gepensioneerde, Europeanen maar vooral Amerikanen. Zij wonen in prachtige bewaakte villa’s omheind met hoge hekken en bewaakt met waakhonden die alles in de gaten houden. Hun prachtige tuinen onderhouden ze zelf niet want hier is voldoende goedkope arbeidskracht aanwezig. In Boquete zie ik verscheidene vastgoedkantoren en de prijzen vallen nogal mee naar onze begrippen.
Rond de middag ben ik hier aangekomen en ik ben ingetrokken bij Hostal Topas waarvan een Duitser eigenaar is. Kamer 7 beviel mij meteen met zicht op de bloemenrijke tuin en zwembad maar aangezien ik maar alleen ben nam ik een goedkoper eenpersoonskamer aan 10 $. Nadien heb ik het stadje wat verkend. Heb nadien de private tuinen Mi Casa es Tu Casa bezocht: veel bloemen, prachtig. Aan de uitgang bevindt zich Café Ruiz www.casaruiz-panama.com waar men dure rondleidingen geeft maar evengoed een originele Panamese koffie kan drinken. Overal is men koortsachtig aan het werk op het centrale plein en men is bezig een voetgangerszone aan te leggen. Ze zijn er te laat aan begonnen want morgen 27/11 wordt het officieel geopend ter gelegenheid van het honderdjarig bestaan van het stadje. En zondag 28/11 is het de nationale feestdag en wordt er uitbundig de pollera gedanst. In een winkeltje vernam ik trouwens dat het deze avond in het sportcentrum Los Naranjos een gratis folkloristische dansavond is. Ik ging na een vlug avondmaal erheen met een taxi. Ik heb enorm genoten van de kleurrijke klederdrachten, de dansen van groepen uit vele Latijns-Amerikaanse landen en de levendige bijhorende muziek. Na de vertoning was er geen vervoer terug noch met bus noch met taxi. Heb dan maar gelift en kreeg vlug een lift aangeboden tot aan mijn hotelletje. De Panamezen zijn heel vriendelijk voor buitenlanders.
Men kan een uitstap maken, vogels bekijken, met www.fincalerida.com in Boquete.
Overnachten in Boquete
Het zou een druk weekend worden hier in Boquete en ik moest dus vlug een hotelletje vinden. In Topas stelde mij de Duitse eigenaar Alex voor kamer 7 aan 22 $ te nemen maar die was meer geschikt voor een koppel. Was wel heel mooi: zicht op tropische bloemen en een kleine zwemkom. Ik kon ook een kleine eenpersoonskamer krijgen aan 10 $ en betaalde meteen voor drie dagen, het weekend lang.
www.mamallenaboquete.com was vol en het zag er gezellig uit, op de markt.
Dag 49 – vrijdag 26/11/2010
Actie : wandeling in omgeving Boquete, Cascada Escondida
Vandaag wou ik eens wandelen en ben tamelijk vroeg vertrokken met een busje de bergen in, tot aan het eindpunt, tevens beginpunt van het Quetzalpad, S7. Ik heb de Cascada Escondida bezocht, de Verborgen Waterval. Een uur flink klimmen, eerst voorbij armzalige huizen en aardappelveldjes van indianen die kleurrijke klederdracht dragen. Dan over een slecht steil pad in het oerwoud, tweemaal een riviertje doorwaden en nog eens over een waterleiding lopen. De zeldzame en schuwe quetzal niet gezien, moet daarvoor vroeger opstaan. Een houthakker die ik ontmoette op mijn wandeling vertelde mij dat hij op deze plaats al veel quetzals had gezien. Reisbureaus vragen hiervoor 150 USD pp www.fincalerida.com ; je wordt er met een jeep heen gevoerd en er is ontbijt bij. Het was een lastige maar heel mooie wandeling waarbij ik genoot van de weelderig tropische plantengroei om mij heen. En geen mens in de omgeving, daarom voorzichtig over de stenen geklauterd want ik wil mijn benen niet breken alleen in het oerwoud. Uiteindelijk aan de hoge waterval aangekomen die ingesloten ligt in een keteldal midden het groen, hoge bomen met lianen, reuze vingerplanten die om de stam van hoge bomen slingeren en bij ons hooguit een meter hoog groeien. Ook regelmatig mooie bloemen gezien en orchideeën die hier als onkruid groeien en bij ons duur worden verkocht, vb. heleconias, uitbundig aanwezig, zelfs langs de kant van de weg.
Dan een heel eind terug gewandeld en een tweede, lage, waterval San Ramon gezien en ik wou verder wandelen naar een dorp waar ik de bus kon nemen maar niemand kon mij zeggen hoe ver het nog was Dan maar gelift op het erg verkeersarm asfaltbaantje hier in de bergen tussen de indianendorpjes en koffieplantages. De indianen zijn goedkope arbeidskrachten op de groentebedrijven en vooral op de koffieplantages. Ik zag er vandaag tientallen koffie plukken in de regen. De zakken wegen loodzwaar en moeten van de hellingen worden gedragen, soms over wankele bruggetjes, naar een verzamelpunt waar ze worden opgehaald door vrachtwagens en jeeps. Bij de armzalige huisjes van de indianen, die graag poseerden voor mij, zag ik hoge struiken trompetbloemen. Ik kreeg meteen een lift naar het centrum van Boquete. Dicht bij het hotelletje in een Peruaans restaurant, Macchu Pichu gegeten, niets bijzonders, chique, duur.
Overnachten in Boquete
Pension Topas.
Dag 50 – zaterdag 27/11/2010
Actie: Bezoek aan Pozos Caldera, warmwaterbronnen
Na het ontbijt in Topas neem ik een busje naar Pozos Caldera. De buschauffeur zet mij ergens te lande af. Een bord vertelt mij dat het nog bijna een uur verder wandelen is tot aan de ingang en het is tamelijk warm. Plots kwam er een busje met toeristen aan die mij een lift gaven. Vanaf de parking is het nog vijfhonderd meter omhoog langs een slecht pad maar de omgeving is wel mooi. Aan een finca waar de warmwaterputten op liggen moest ik ingang betalen. Er liggen twee kleine waterputten die tamelijk warm zwavelwater omhoog stuwen. Wij zaten op ronde stenen in het water en rond de put stonden bomen. Plots slingerde een aapje boven ons. Het diertje kon worden aangeraakt en wij namen het eens in onze armen. Het was dankbaar voor een snoepje maar opgelet want het zou ook onze rugzak of zonnebril of camera meenemen in de bomen. Iedereen nam heel veel foto’s van het diertje. In de tweede put was hij er alweer. Ik heb met een groepje natuurvrienden gepraat die voor het weekend in een houten hut kwamen logeren; hun barbecue rook goed. Daarna nog even met de eigenaar van het boerderijtje gepraat die mij wat meer info gaf over de bronnen en het landbouwleven in de omgeving. Het busje van de groep viel tweemaal in panne, geen water in de radiator. Sommigen liftten verder maar ik nam een busje naar het centrum van David. Deze avond gegeten in Las Orchideas, naast het Peruaans restaurant. Was lekker en veel goedkoper. Naast mij zat een Amerikaan die french fries vroeg. Ik legde hem uit dat frieten origineel uit België komen en dat het dus niet ‘french’ is. Daarna vroeg die domme Amerikaan of België een deel van Nederland was.
Overnachten in Boquete
Bij Alex van Pension Topas. Is verzorgd en leuk.
Dag 51 – zondag 28/11/2010
Actie : bijwonen van kleurrijke stoet op de Panamese nationale feestdag
Vandaag is het onafhankelijkheidsdag, nationale feestdag in Panama. Rond tien uur begint de parade op het plein en om zes uur ’s avonds was het nog niet gedaan. Ik heb heel veel interesse in folklore en de pollera is dan ook typisch Panamees. Zij noemen dat de presentacion: bij het dansen spreiden de dames regelmatig hun wijde geborduurde veelkleurige rokken open. In die rokken zit heel veel handarbeid en zijn soms familiestukken; sommigen zijn echte pareltjes. http://panamaliving.com/polleras.html
Ik ben de ganse dag in het centrum van Boquete gebleven en de vele groepen van het leger, fanfares, dansgroepen, schoolgroepen, groepen indianen, in de lange stoet bekeken. Ik heb dan ook echt heel veel prachtige foto’s van die groepen genomen. De brandweer stelde haar verouderd materiaal tentoon en verkocht bier. Op het plein stonden indianen hun waren te verkopen. De Panamese vlaggen waren alomtegenwoordig en ik kreeg er een van iemand. Het is bijna donker als ik dan toch nog een plaatsje op een bus naar David kan bemachtigen want iedereen wil terug na het feest. Terug in David stel ik vast dat ik mijn GSM verloren ben. Ik bel naar Alex van Topas in Boquete maar daar is hij niet. Ik had de ganse dag met mijn kleine dagrugzak rondgelopen in Boquete: had mij iemand bestolen? Plots herinnerde ik mij een dof geluid op de bus en vier jongeren die achter mij zaten. Mijn GSM moet toen uit mijn ragzakje zijn gevallen en ik had daar spijtig genoeg geen aandacht aan besteed.
Overnachten in David
Purple House
Dag 52 – maandag 29/11/2010
Actie : bezoek aan Bocas del Toro
Mijn bagage in bewaring gegeven in Puple House, David. Ik heb te voet naar supermercado 99 gewandeld en dan een busje genomen naar de busterminal in David. Dan heb ik de bus genomen naar Changuinola. De bus reed door een eenzame streek, indianenreservaat in een mooi gebergte met veel bos. Eindelijk bereikte ik de zee die diep beneden tussen het tropisch groen lag. Van de busterminal in Changuinola een gedeelde taxi genomen naar waar de ferry vertrekt naar Bocas del Toro. De veerboot doet er driekwartier over en het is een mooie boottocht via mangroven en lage eilandjes. In het sfeervol dorp Bocas del Toro lopen veel toeristen rond en er is een goed aanbod van hotelletjes in oude houten huizen aan de haven. De sfeer is duidelijk Caribisch. In het zicht van Bocas ligt het eilandje Carenero waar Colombus in 1502 zijn schip liet herstellen. Het is slechts een korte boottocht weg. Ik wandel rond het eilandje; de sfeer is rustig. Rond de aanlegsteiger staan enkele schamele houten hutten maar de bewoners zijn vriendelijk. Verderop staan enkele weelderige villa’s met private aanlegsteigers. Wat een verschil. De mensen leven hier van visvangst en schaaldieren die ze aan de restaurants verkopen. De wandeling langs de kust is heel subliem, veel mooie plaatsjes tussen de houten paalwoningen met aanlegsteigers en een strand met wuivende palmbomen. Ik ontmoet Greg, een Amerikaan en samen verkennen wij verder het eilandje, eerst op een wandelpad tot zover de villa’s staan, dan over een struikelpad dat doodloopt in een mangrovebos. Daarna lopen wij langs een Bountystrand. We schijnen verloren te lopen tot plots twee agenten ons verder de weg aanwijzen. Bij het schilderachtig gelegen Bribri’s nemen wij een lichte maaltijd: een cocktail (happy hour) vooraf en een salade met garnalen en fruitsap voor 13$. Het zicht van op het terras van Bribri is enig en ik kan het van harte aanraden. Greg wil grond kopen in Bocas en er investeren. Ik neem mijn avondmaal in het sjieke Bocas Bambu met rieten zetels maar ik krijg slechts smakeloze diepvriesvis op een eiland, foei. Er is wat animatie van vuurspuwers die op deze manier hun reisbudget wat aandikken. Er geweest, met de eigenaar gesproken maar het was sluitingsdag, heel mooi : www.careeningcay.com
Overnachten in Bocas del Toro
Ik heb vrij vlug een hotelletje gevonden : Hostel Hansi, uitgebaat door een Duitse met een Panamese vriend. Het is er kraaknet, niets op aan te merken, aanrader. Klein kamertje voor mij alleen met badkamer voor 13 USD is niet duur. De keuken mag gebruikt worden maar de prijzen in de restaurants liggen hier zo laag dat dit niet loont
- Een ander goedkoop hotelletje maar er niet geweest : Tio Tom, Bastimentos, tel. (507) 757-9831, tio-tom.comtiotomscabin@gmail.com
Dag 54 – woensdag 01/12/2010
Actie : Terug naar David en verder naar Panama City
Vandaag heb ik een lange busrit voor de boeg want ik ga naar Panama City. Ik rij met een gedeelde taxi van mijn hotelletje naar de busterminal in David. Daar neem ik de blauwe super airco bus, vertrek 9.30 uur en aankomst in Panama om 16.00 uur. Het landschap was een beetje eentonig en bovendien was het bewolkt. Rond de middag werd er in een groot wegrestaurant gestopt voor een middagmaal. Van de busterminal in Panama City neem ik een taxi naar mijn hotelletje die ik uit LP koos. Na het inchecken maak ik kennis met een groepje Venezolaanse toeristen. Daarna stap ik te voet, tien minuten, naar de Avenida de Argentina waar ik at in El Trapiche. Hier bevinden zich verscheidene restaurants en winkels.
Overnachten in Panama City
Hostal Casa de Carmen, Urbanizacion El Carmen – Casa # 32, tel. 263-4366 of 263-6530 www.lacasadecarmen.net
Het is laagseizoen en ik betaal 15$ in een dorm. Gedeelde badkamer, gratis koffie en internet. Geven weinig info over werking hostal. Mooie binnentuin. Het was niet druk toen ik er aan kwam.
Dag 55 – donderdag 02/12/2010
Actie : bezoek aan Casco Viejo, de oude koloniale stad Panama
Gratis ontbijt in het hostal,of inbegrepen als je wil: bevroren toastbrood, fruitsap uit een doos, confituur en koffie. Ik wou naar Taboga Island maar de ferry vertrekt om 8.30 uur. Even gebeld naar Aeroperlas die vluchten maakt naar Corazon de Jesus, San Blas eilanden met zijn typische Kuna indianen maar 131 $ is veel en ik kan maar een dag gaan en bovendien regent het pijpenstelen. Dus plan veranderden en met een taxi naar de oude koloniale stad Casco Viejo, Oud Panama gereden. Een controleur vraagt mij hoeveel ik de taxi heb betaald, ik zeg 3$ en dat is correct. Ik heb eerst de monumenten van de Franse kanaalbouwers bezocht, de Franse ambassade, de vele typische oude koloniale gebouwen met ijzeren erkers en brede en hoge dakgoten, veelkleurig beschilderd en met bloemen opgesmukt. Veel zijn intussen veranderd in winkels en smaakvolle restaurantjes. Zo ben ik in Oud Havanna iets gaan drinken, zeer sfeervol, nadien het presidentieel paleis bezocht, na een grondige persoonscontrole. Wat een luxe waar die mensen in leven, met zicht op de skyline van Panama, hoogbouw aan de andere oever. Veel oude panden, voorheen statige hotels, staan te koop, andere worden gerestaureerd maar het wordt heel mooi, dat is zeker. Veel panden staan erg vervallen of zijn reeds ingestort. Het geheel in koloniale stijl deed mij denken aan Havanna of Cartagena in Colombia. De oude stad is niet erg groot maar heeft een aparte sfeer. Terwijl het buiten regende heb ik het museum van de geschiedenis van het Kanaal bezocht en kwam er achter dat ene generaal Georges Washington GOETHALS een belangrijke rol speelde in de bouw van het kanaal. Hij schijnt uit Stekene te komen. Ook veel geschiedenis over het goudtransport uit Peru via Panama, de Goldrush en de bouw van kanaal en spoorweg. www.museodelcanal.com Nadien nog in het beroemde CocaCola Cafe gegeten waar ooit Che Guevarra op bezoek is geweest. Heb ook enkele pleintjes bezocht en de kathedraal waar geen volk in zat; Panama is niet erg katholiek.
Meer info : www.cascoviejo.org
De Pipeline Road is niet ver van het stadscenter : www.pipelineroad.org
Overnachten in Panama City
Casa de Carmen
Enkele andere goedkope hotelletjes : La Jungla House www.miradoradventures.com
Mamallena www.mamallena.com
Panama by Luis www.panamabyluis.com
Dag 56 – vrijdag 03/12/2010
Actie : bezoek Gatun sluizen op het Panama Kanaal
Vandaag met de express bus naar Colon gereden, twee uren ver aan de Atlantische Oceaan. Colon is een vuile en heel vervallen havenstad met oude bouwvallige en soms op instorten staande gebouwen. Riolen zijn verstopt, plassen op straat en veel open putten. Er leeft een verpauperde bevolking en het is er heel onveilig. Verscheidene Panamezen wezen mij op het reële gevaar. Veel diefstal en wapengeweld, zelfs overdag. Ik voelde er mij meteen onveilig overdag. Er staan wel grote loodsen van bedrijven die sterk zijn bewaakt. Hier gebeuren zaakjes die het daglicht niet mogen zien. Er lopen geen toeristen rond. Dan met een bus naar de sluizen van Gatun gereden (inkom 5 $) en van op een platform het versassen van de oceaanreuzen bewonderd met de nodige uitleg. Deme, het bedrijf waar ik vroeger werkte, is er bezig aan het baggeren maar ik kon de juiste telefoonnummers niet bekomen waardoor ik ze niet kon bezoeken. Niettegenstaande de vele industrie, is de stad erg arm. Slechts enkele toeristen die dan enkel de sluis komen bezoeken en vlug wegtrekken. De schepen worden bijgestuurd door twee locomotieven aan wal, één die stuurt vooraan en één achteraan. De Panama-boten zijn speciaal gebouwd om door deze sluis te kunnen. Zij hebben aan beide zijden slechts 60 cm over. Men moet vergroten want de huidige reuzen kunnen er al lang niet meer door. Met een busje van het kanaalpersoneel gratis terug naar Colon ; hij veroorzaakte een ongeval maar reed door. Verder met een express naar het veilige Panama City. In een Libanees restaurant gegeten op Avenida Argentina.
Overnachten in Panama City
La Casa de Carmen
Dag 57 – zaterdag 04/12/2010
Actie : uitstap naar Portobello van waar al het goud naar Spanje werd verscheept
Deze morgen vlot met een stadsbus aan de terminal geraakt. Dan met een luxe express bus naar de vervallen havenstad Colon gereden in anderhalf uur. Daar vlug overgestapt op een kleurrijke landelijke bus en in een half uur stond ik in Portobello. Vandaag schitterend zonnig weertje. Onderweg mooie kust met palmbomen en prachtige optrekjes van gepensioneerden. Waarom ikke niet ? Portobello was ooit de haven van waar Al het goud van de Spanjaarden uit hun kolonies naar Spanje vertrok. Ze werden dan ook veel aangevallen door Engelse zeerovers en daarom stonden hier drie zwaar bewapende forten die ik vandaag bezocht. Het eerste, Fort San Jeronimo, staat bij de Koninklijke Douane waar de goudstaven werden geregistreerd en bewaard voor hun verscheping. Nu is het een rustig dorpje maar toen moet het hier druk zijn geweest; ik kan het mij zo levendig voorstellen. Het geeft een apart gevoel op deze plaats te kunnen zijn. Er liepen een paar toeristen rond. In het museum van de Real Aduana ontmoet ik een groep luxe toeristen uit Uruguay en ik wordt uitgenodigd om naar hun land te komen. Daarna bezoek ik het tweede fort, San Fernando. Boven op het fort San Fernando heb ik een mooi zicht op twee andere forten, de oude douaneloods en het haventje. Niemand logeert in de onveilige havenstad Colon. In Portobello, een half uur bus van Colon had ik een veilig gevoel; de mensen zijn en voelen hier Caribisch aan: rustig, rastafa. Veel zwarten hier, afkomstig van ex-slaven. De mensen zijn hier super dik en moeten zich in de smalle bussen wurmen. In het kerkje staat een beeld van de Zwarte Christus. Nog een goede fles Chileense wijn gekocht in warenhuis Rey. Wijn is enkel afkomstig uit Chili of Argentinië. Groot aanbod van Heineken, Belgische bieren bijna totaal afwezig. Ik zag wel een beperkt aanbod van Augustijn en Gouden Draak uit Ertvelde. Toen ik terug aan het busstation van Panama aankwam kon ik terug met moeite in de goede bus geraken. Iedereen stuurt je naar een andere richting en niemand zegt eerlijk dat hij/zij het niet weet. En in het duister is het niet makkelijk. Nog maar eens op Avenida Argentina goed gegeten; heb ondertussen verscheidene restaurantjes uitgeprobeerd.
Overnachten in Panama City
La Casa de Carmen
Dag 58 – zondag 05/12/2010
Actie : uitstap naar het eiland Taboga
Met nog drie andere bewoners van het hostal een taxi gehuurd en naar de kade gereden waar de boot naar het eiland Taboga vertrekt. Om 8.30 vertrekt de boot die er een half uur over doet om het eiland te bereiken. We laten de skyline van Panama city achter ons, enkele eilandjes naast ons latend. De grote oceaanreuzen liggen op de rede tot ze door de sluis mogen. Op de boot zitten er stedelingen bij die een dagje strand opzoeken met afgeladen koelboxen bier. Ook enkele toeristen uit andere Zuid-Amerikaanse landen, Amerikanen en Europeanen. De zon is van de partij en dat belooft. De boottocht kost 11 USD heen en terug. Een taxirit naar Causeway/Amador Hotel er heen 10 USD. Iedereen stapt gezwind van de pier rechts naar het strand; het is laagtij en het kleine eilandje is bereikbaar. Na een paar uur wordt het hoogtij en is het eilandje onbereikbaar. De meesten kuieren dan wat rond in het enige verkeersvrije dorpje. Op een heuvel ligt een mooi wit kerkje met stemmig pleintje ervoor. Men noemt het hier bloemeneiland maar dat valt mij niet op. Ben een paar biertjes gaan drinken in een lokale bar waar er geen toeristen zitten maar wel met goede muziek; bier kost hier maar half zoveel als in de toeristenzone. Iets verderop in rest? Donde Pope Si Hay garnalencocktail (ceviche de camarones) en een grote lekkere verse vis gegeten met frietjes. Ik hou ervan om de lokale sfeer op te snuiven weg van het toerisme want dat is originaliteit. Ik spreek goed Spaans en krijg regelmatig complimenten, dat doet goed. Ik maak dan ook vlug vrienden en vind deze mensen helemaal niet bedreigend of gevaarlijk. Niet al te veel bars en winkels op het eiland. Was al om drie uur uitgekeken. Men kan varen met een gewone boot of met een speedboot. Op de terugweg op de boot mijn ex-reismaatje gezien en nog samen een taxi gedeeld terug naar de stad. Het was een mooie en rustige dag.
Op Taboga is het mogelijk te overnachten in Hotel Vereda : www.veredatropicalhotel.com
Ook : www.cerritotropicalpanama.com
Overnachten in Panama City
La Casa de Carmen
Dag 59 – maandag 06/12/2010
Actie : excursie naar de Kuna indianen op de San Blas eilanden
Ik had nog gisterenavond hier in mijn hotelletje in Panama, La Casa del Carmen, mijn tweedaagse trip telefonisch besteld. Neyli aan de receptie was daarbij heel behulpzaam. Na een telefoontje was alles geregeld. Om 5 uur in de morgen kwam Felix 672-215285 mij en drie andere gasten uit het hotelletje ophalen. Het werd een lange rit, aanvankelijk op het beton van de Panam, dan een zijbaan in asfalt en vervolgens op de z.g. barslechte weg waar een Duitse tank moeite zou mee hebben volgens de LP. Maar deze reisgids loopt een beetje achter en er ligt al twee jaar een nieuwe asfaltbaan, tot in Carti. Wij rijden door het machtig oerwoud, nevelwoud van het indianenreservaat Kuna Yala. Hier regeert deze stam autonoom en alle inkomsten uit toerisme genereren zijzelf. Wij moeten eens 6 USD betalen als parkrechten en dan nog eens 2 $ “havenrechten”. De rit per jeep kost ons 2 X25 $ enkel, er gaan geen bussen nar Carti. De weg is bochtig en steil en er is geen bewoning, enkel natuur. Na twee uren bereiken wij een onooglijk en vervallen afdak; er worden enkele reizigers afgezet. Ik moet een eind verderop naar een andere aanlegplaats, terug een paar schamele afdakjes met wat indianen die van dienst zijn. Ik had gepland om naar Isla Tigra te gaan maar het is drie uren varen in de gutsende regen en ik verander mijn plan. Het giet water en blijf drie uren wachten in een poncho op de komst van het bootje die mij naar Naranjo Chico moet brengen, naar het verblijf Robinson. Uiteindelijk zien wij de schuit naderen; de toeristen die eraan komen zitten verzopen in het bootje. Als een groepje kippen kruipen wij onder een stuk plastic die niet kan beletten dat wij ook na een tijdje doorweekt zitten. Onderweg varen wij over een wilde tropische rivier. Er drijven overal halve bomen rond zodat de voorman op de boot goed moet opletten en aanwijzingen geeft aan de motorist achteraan. Onderweg varen wij voorbij onooglijk kleine eilandjes die soms bewoond zijn. Deze atollen zijn soms niet groter dan een voetbalveld en toch staan er enkele hutjes op onder wuivende palmbomen. Na anderhalf uur varen bereiken we onze bestemming. We krijgen eerst een karig middagmaal zonder drinken. Daarna een kop oploskoffie in een koffieland. Onze kamer wordt ons toegewezen. Ik slaap in een hutje, een strodak met opzij bamboestokken en een zandvloer. De dunne doorlegen matras is niet uitnodigend. Tussen een paar regenvlagen in loop ik tweemaal het eiland rond in een half uur. Inderdaad een tropisch paradijs ware het zonder die regen: mijn foto’s zijn soms wazig. Van de indiaanse Kuna vrouwen mag ik geen foto’s nemen tenzij voor “one dollar” anders draaien ze zich om. Ik betaal 20 USD om een nacht in een varkenshok te mogen slapen maar het is een rijke ervaring en beklaag er mij niet over. Er is zelfs een pover winkeltje op het eilandje. Wij zitten met een paar toffe mensen bij elkaar. Na het sober avondeten (tonijn uit doosje, geen drank) ga ik naar de bar waar het gezellig vertoeven is. Na een tijdje komt iedereen mij vervoegen. Een Baskische man is jarig en hij bestelt een fles rum en cola. Het was gezellig.
Overnachten op San Blas
Op het piepklein eilandje Naranjo Chico, Little Orange of in Kuna-taal Narancandup Pibi. Ik ken de uitbaters van die hutjes niet maar het wordt geregeld via de bootsman. Ik betaalde 20 $ voor slapen en drie “maaltijden” inbegrepen, absoluut geen luxe, geen badkamer, toilet achter een paar palmtakken. De boot erheen kostte 7,50 $ per rit. De 4X4 van uit Panama City tot Carti h+t : 50 $, spreek af met Junier op 6523-5639 of 6019-4151 of 6962-5857. Er moet ook nog een “port fee” van 2 $ en een Comarca fee van 6 $ worden betaald.
Betere optie : Cabañas Iron, Isla Naranja Chico, Rio Sidra, San Blas, tel. 6723-0436 of 6086-9377, email: narascanduparon@hotmail.com De eerste nacht kost 55 $ pp en de volgende nachten 35 $, drie rijke maaltijden en boot Carchi inclusief
Een badkamer en elektriciteit. Dit is in ieder geval een betere keuze en er is bovendien een gezellige bar/rest.
SAN BLAS = AFRADER !
Dag 60 – dinsdag 07/12/2010
Actie : terug naar Panama City
Gisterenavond kregen wij tonijn uit een doosje bij ons eten. De zee rondom zit vol vis. Dat moesten we toch doorspoelen? Het ontbijt, een gebakken ei en twee tortilla’s liet anderhalf uur op zich wachten zodat de boot veel te laat terug vertrok. We laveerden door hoge golven en kwamen veel te laat en in de gutsende regen aan in de “haven” en moesten bij aankomst over een modderige dijk van de boot stappen. Maar we waren blij dat de jeeps gereed stonden om ons terug naar de bewoonde wereld te brengen. Een warme douche doet deugd. Ik reken af in mijn hotelletje, Casa de Carmen, aan 15 $ per nacht in slaapzaal. De man aan de balie is niet vriendelijk, de eigenares Victoria verstopt zich in haar vertrek; enkel Neyli is vriendelijk. Valies inpakken want morgenvroeg vlieg ik naar Colombia.
0vernachten in Panama City
Casa de Carmen, niet vriendelijk maar goedkoop.
Dag 61 – woensdag 08/12/2010
Actie : vertrek uit Panama en vlucht naar Colombia
Moest al vroeg naar de luchthaven en kon om zeven uur nog geen ontbijt (zelf klaar te maken) krijgen omdat de bediende er nog niet was. De onvriendelijke man aan de balie wees mij op het bordje dat men pas om 7.30 uur kan ontbijten. Dus met een lege maag naar de luchthaven. Hij zei mij dat een taxi erheen 25 $ kost en wou er een oproepen voor mij en 5 $ in zijn zakken steken maar ik ging op straat en kon er een krijgen voor 20, anderen hadden 28 gegeven. Het is slechts 14 km ver. In Casa de Carmen noemt men je niet bij je naam, het blijft onpersoonlijk, afrader. De meesten verblijven in Casco Viejo in Luna’s Castle. www.lunascastle.com Ik hoorde er lovende woorden over.
Nuttige info voor hen die van Panama naar Colombia willen per boot
In bijna alle backpackers in Panama City kan men deze info vinden. Vb. www.mamallena.com
Fresh Air Charters van Mark en Paola Matson, Nargana, Kuna Yala kunnen helpen tel. in Panama : 507 6 669-9359, tel. in Cartagena (Colombia) 315 756 2818 freshaircharters@yahoo.com www.freshaircharters.vpweb.com
Met de boot van Panama naar Colombia voor 199 $ bij www.thedariengapster.com Van Carti naar Sapzuro (grens PA-CO), 3 dagen in San Blas, camping snorkelen: tel. 673-12530 Adam
S/V Eucalyptus : www.361sailingadventure.blogspot.com Capt. German Perez, tel. 507-6068-5055 (PA) 361sailing@gmail.com
Maxcat Catamaran: maxicat.catamaran@gmail.com tel. 57-300-406-1138 (CO), cell PA 611-98517 Capt Frederik Castenskold
www.fritz-the-cat.com f_breckner@hotmail.com tel. 57-318-668-3438 (CO), cell 507-672…
info.steelrat@les-raisting.de www.stahlratte.org tel. 653-66032 (PA), 301-374-6596 (CO)
Erik Trenson
